عنوان: اعمال حق حبس با وجود عندالاستطاعه بودن مهریه
پیام: در مواردی که مهریه عندالاستطاعه است زوجه نمی تواند از حق حبس خود استفاده کند.
مستندات: ماده ۱۰۸۵ قانون مدنی
شماره دادنامه قطعی :
۹۳۰۹۹۷۰۲۲۴۷۰۰۵۷۹
تاریخ دادنامه قطعی :
۱۳۹۳/۰۴/۱۱
گروه رأی:
حقوقی
رأی دادگاه بدوی
با استعانت از خداوند متعال در خصوص دادخواست م.ت. با وکالت آقایان ر.ز و م.ز. به طرفیت س.ب. فرزند ش. با وکالت م.ح. به خواسته الزام خوانده به تمکین عام و خاص وکیل خواهان توضیح داده است: موکل برابر عقدنامه تنظیمی دفترخانه . . . به شماره ۲۳۴۱۸ رباط کریم به عقد دائم و شرعی خانم س.ب. درآمده و در مورخه ۲۵/۱۲/۹۲ که پس از شروع زندگی مشترک خوانده در تاریخ حدوداً ۲/۹/۱۳۸۲ خانه و کاشانه خود را رها کرده و به منزل پدر خود رفته و این در حالی است که خوانده از لحاظ روحی و روانی و فیزیکی هیچ مشکلی نداشته و دارای خانه استیجاری و درآمد متوسط تمام هزینه های زندگی را تأمین کرده و متأسفانه خوانده به بهانه های کاذب و اینکه موکل اعتیاد داشته و پرونده طلاق و در شعبه چهارم اسلامشهر و طرح و نهایتاً جواب آزمایش منفی بوده حدود ۵ ماه که نامبرده هیچ تمکین چه به صورت عام چه به صورت خاص از موکل نداشته و موجب خسران ورود آسیب های روحی و روان شده و لذا مستنداً به قانون مدنی و به محض انعقاد عقد نکاح تکالیفی برای طرفین مترتب می شود و من جمله تمکین زوجه از زوج چه به صورت عام و چه به صورت خاص ایضاً پس از ترک نامبرده از منزل مسکونی زوج (موکل) به کرات از ریش سفیدهای محلی و خویشان خود را جهت اینکه به منزل موکل برگردد متأسفانه متعهد شهود واقع نشده و نامبرده حاضر به تمکین نشدند و نیز نشانی منزل مسکونی موکل و همسر خود را ابتدای اتوبان واوان ایستگاه علی آباد مجتمع . . .که از تاریخ ۱/۶/۹۲ لغایت ۱/۶/۹۳ در اجاره موکل بوده و اصل قولنامه در دست خوانده محترم می باشد که از قرار ماهیانه شصت هزار تومان که پیش ودیعه آن دوازده میلیون می باشد و نهایتاً درخواست رسیدگی نموده است وکیل خوانده در جلسه رسیدگی حضور یافته و در دفاع اظهار داشته است: ادعای خواهان واهی بوده چرا که زوج به هیچ یک از تعهدات خویش برابر موادی مواد ۱۱۰۲ و ۱۱۰۳ و ۱۱۰۷ قانون مدنی عمل ننموده و خواهان محترم بیکار و اعتیاد داشته و بنا به اظهارات موکله در مورخه ۲۳/۸/۹۲ پدر خواهان موکله را به منزل پدرش برده و اعلام نموده که پسر اینجانب نمی تواند زندگی مشترک خویش را اداره نماید و هرگونه شکایت می خواهید بنماید که صورت جلسه و استشهادیه آن ضمیمه پرونده می باشد و در ادامه اظهار داشته است: موکله چندین مرتبه به منزل مشترک مراجعه که یکی از عوامل عدم حضور زوجه در منزل مشترک مقفل شدن آن از جانب زوج و نقل مکان زوج به منزل پدریش سوء رفتار و سوء معاشرت وی بوده است. الزام زوجه به تمکین درحالی که دوشیزه است از حق حبس خود مقرر ۱۰۸۵ قانون مدنی درحالی که مهریه و نفقه خویش را دریافت ننموده است موجه به نظر نمی رسد الزام به تمکین صحیح نیست لذا در صورت صحت در بکارت زوجه بنابراین تحصیل تمکین به زوجه موجه نیست و برخلاف موادی ماده ۱۰۸۵ قانون مارالذکر می باشد که دایر به حق حبس برای نامبرده تلقی می گردد و . . . . و اینکه نهایتاً درخواست را ردّ دعوای خواهان را نموده است. دادگاه با بررسی جمیع اوراق و محتویات پرونده و شرح اظهارات وکیل خواهان و خوانده در جلسه رسیدگی و اینکه وکیل خوانده ادعا نموده است که زوجه باکره بوده و از حق حبس خود می تواند استفاده نماید و سپس دادگاه در اجرای مقررات زوجه به پزشکی قانونی معرفی و حسب گواهی صادره به شماره ۳۳۰۳۷ مورخه ۲۱/۱۲/۹۲ پزشکی قانونی شهرستان بهارستان رباط کریم که اعلام نموده است در تاریخ ۲۱/۱۲/۹۲ و در ساعت ۱۰/۱۵ صبح معاینه پرده بکارت به عمل آمد پرده بکارت از نوع حلقوی و بدون پارگی است و لذا دادگاه با توجه به مراتب فوق و اینکه زوجه می تواند از حق حبس خود استفاده نماید و دادگاه با استناد به ماده ۱۰۸۵ قانون مدنی خواسته خواهان را نیز غیر وارد تشخیص و حکم به بطلان دعوا خواهان صادر و اعلام می نماید رأی صادره حضوری و ظرف مهلت ۲۰ روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظر در دادگاه تجدیدنظر استان تهران می باشد.
رییس شعبه ۵ دادگاه عمومی حقوقی شهرستان بهارستان ـ کوچکی
رأی دادگاه تجدیدنظر استان
تجدیدنظرخواهی آقای م.ت. با وکالت آقایان م. و ر. هر دو ز. به طرفیت خانم س.ب. نسبت به رأی موضوع دادنامه شماره ۱۸۸۹- ۲۸/۱۲/۹۲ صادره از شعبه ۵ دادگاه عمومی خانواده بهارستان که بر ردّ درخواست تمکین به لحاظ استفاده زوجه از حق حبس مقرر در ماده ۱۰۸۵ قانون مدنی به نظر وارد است زیرا به موجب قانون پس از وقوع عقد نکاح زن و شوهر در مقابل یکدیگر حقوق و تکالیفی دارند که ازجمله تکالیف زن تمکین از همسر است مگر اینکه عذر موجهی بر عدم تمکین داشته باشد زوجه عذر موجهی بر عدم تمکین ارائه ننموده است، حق حبس مقرر در ماده ۱۰۸۵ قانون مدنی نیز امر استثنایی است و منحصراً قابل تسری در مواردی است که مهریه حال باشد و شامل مهریه عندالاستطاعه نمی گردد و اینکه مهریه عندالاستطاعه، معلق و مشروط بوده زمان مطالبه شامل حق حبس نمی گردد و ازآنجاکه تجدیدنظرخواه مقدمات تمکین ازجمله منزل مستقل را فراهم نموده است لذا ردّ درخواست تمکین به نظر موجه نمی رسد با نقض حکم وفق مواد ۱۱۰۲- ۱۱۰۳- ۱۱۱۴ قانون مدنی زوجه را ملزم به تمکین از همسرش می نماید این رأی قطعی است.
رییس شعبه ۴۷ دادگاه تجدیدنظر استان تهران ـ مستشار دادگاه
معنوی ـ مدنی کرمانی