رأی شماره ۲۶ مورخ ۵/۹/۱۳۶۴
رأی وحدت رویه در مورد صلاحیت دادسراها و رسیدگی به اتهام اهانت و فحاشی
بسمه تعالی
ریاست محترم دیوان عالی کشور احتراماً به استحضار عالی میرساند: آقای جانشین بازپرس شبستر با ارسال دو فقره از پروندههای کیفری دادگاه صلح شبستر طی شماره۳۶۰۰-۶۴.۳.۱۹ اعلام نموده در مورد اهانت و فحاشی از شعب ۲۰ و ۲۲ دادگاههای کیفری ۲ تبریز آراء مختلفی صادر گشته و تقاضای طرح در هیأتعمومی دیوان عالی کشور نموده است اینک با ملاحظه پروندهها به شرح آتی خلاصه میگردد.
۱ – در پرونده کیفری کلاسه ۲۲۱۳.۶۲ دادگاه صلح مستقل شبستر آقای جانشین بازپرس در تاریخ ۶۳.۶.۳ در مورد اتهام مختار مسلمزاده دایر بهاهانت به علت گذشت شاکی خصوصی مبادرت به صدور قرار موقوفی تعقیب نموده که قرار مزبور مورد مخالفت آقای دادیار دادسرای عمومی تبریزقرار گرفته و آقای دادیار اظهار نظر نموده رسیدگی به اهانت در صلاحیت دادگاه کیفری ۲ میباشد پرونده جهت حل اختلاف در شعبه ۲۰ دادگاه کیفری ۲ تبریز مطرح شده و دادگاه با تأیید نظریه آقای دادیار حل اختلاف نموده است.
۲ – در پرونده کیفری کلاسه ۲۱۸۹.۶۳ دادگاه صلح مستقل شبستر آقای جانشین بازپرس در تاریخ ۶۳.۹.۳ در مورد اتهام علیزمانی دایر بر اهانت و فحاشی به علت گذشت شاکی خصوصی مبادرت به صدور قرار موقوفی تعقیب نموده که قرار مزبور مورد مخالفت آقای دادیار دادسرای عمومی تبریزقرار گرفته و آقای دادیار اظهار نظر نموده رسیدگی به اهانت و فحاشی در صلاحیت دادگاه کیفری ۲ میباشد پرونده جهت حل اختلاف در شعبه ۲۲ دادگاه کیفری ۲ دادگاه تبریز مطرح شده و دادگاه با تأیید نظریه آقای جانشین بازپرس حل اختلاف نموده است. نظریه – همانطور که ملاحظه میفرمایید در دو امر مشابه اختلاف نظر بین شعب ۲۰ و ۲۲ دادگاههای کیفری ۲ تبریز تحقق پیدا نموده است بنا به مراتببه استناد ماده ۳ اضافه شده به قانون آیین دادرسی کیفری مصوب یکم مرداد ماه ۱۳۳۷ تقاضای طرح موضوع را در هیأت عمومی دیوان عالی کشورجهت اتخاذ رویه واحد دارد.
معاون اول دادستان کل کشور – حسن فاخری
جلسه وحدت رویه
به تاریخ روز سه شنبه: ۱۳۶۴.۹.۵ جلسه هیأت عمومی دیوان عالی کشور به ریاست حضرت آیتالله سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی رییس دیوانعالی کشور و با حضور آیتالله سیدمحمد موسوی خوئینیها دادستان کل کشور و جنابان آقایان رؤسا و مستشاران و اعضاء معاون شعب کیفری وحقوقی دیوان عالی کشور تشکیل گردید. پس از طرح موضوع و قرائت گزارش و بررسی اوراق پرونده و استماع عقیده آیتالله سیدمحمد موسویخوئینیها دادستان کل کشور مبنی بر: “موادی که از قانون صلاحیت کیفریها، صلاحیت کیفری دو را بیان میکند در مقایسه با کیفری یک است و نه درمقایسه با صلاحیت دادسراها، بنابراین چنانچه در رابطه با فحاشی و اهانت، شاکی ابتداء به دادسرای مراجعه کرده بازپرس یا جانشین وی مکلف استرسیدگی و طبق قانون قرار موقوفی تعقیب یا منع تعقیب و یا کیفرخواست به تناسب موارد صادر نماید.” مشاوره نموده و اکثریت قریب به اتفاق بدینشرح رأی دادهاند:
ردیف: ۹۴.۶۴ رأی وحدت رویه شماره: ۲۶-۱۳۶۴.۹.۵
بسمه تعالی
رأی وحدت رویه هیأت عمومی دیوان عالی کشور
نظر به این که برابر ماده ۱۹۲ قانون اصلاح موادی از قانون آیین دادرسی کیفری و ماده ۷ قانون راجع به مجازات اسلامی مصوب ۱۳۶۱ جرائم و نیزمجازاتها حسب نوع آنها به حدود و قصاص و دیات و تعزیرات تقسیم شدهاند نه خلاف و جنحه و جنایت مندرج در قانون مجازات عمومی سابق و مجازات توهین به افراد در ماده ۸۶ قانون تعزیرات شلاق تعیین گردیده و ماده ۲۱۷ قانون صدرالاشعار که در مقام تعیین حدود صلاحیت دادگاه کیفری دو در مقابل دادگاه کیفری یک فحاشی را در صلاحیت دادگاه کیفری دو دانسته است به معنای نفی صلاحیت بازپرس یا جانشین او در رسیدگی بهشکایت مزبور در حدود وظایف قانونی آنها نمیباشد بنابراین رسیدگی به اهانت و فحاشی در دادسرا چنانچه شاکی رأساً به دادسرا شکایت نماید و اظهار نظر مقتضی بر موقوفی یا منع تعقیب یا مجرمیت تکلیف قانونی قضات دادسراست و رأی شعبه ۲۲ دادگاه کیفری دو تبریز که نتیجتاً بر همین مبنا صادر شده منطبق با موازین قانونی تشخیص میشود این رأی به تجویز ماده ۳ قانون اضافه شده به قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۳۷ برایدادگاهها در موارد مشابه لازمالاتباع است.