عنوان: اثر توافقات قبل و بعد عقد نکاح راجع به مهریه

پیام: مهریه همان است که زوجین حین عقد درباره آن توافق نموده و در عقدنامه ذکر شده است، توافقات قبل و بعد از آن، عنوان مهریه ندارد و نمی توان آثار مهریه را بر آن بار نمود

مستندات: مواد 1080 و 1082 و 1087 قانون مدنی ـ نظریه شماره 35079/30/88 مورخه 12/5/1388 فقهای شورای نگهبان ـ بخشنامه ثبتی قسمت ب بند 151

شماره دادنامه قطعی :
9209970223000173
تاریخ دادنامه قطعی :
1392/02/08
گروه رأی:
حقوقی

رأی دادگاه بدوی

در خصوص دادخواست خانم ر.ب. فرزند ع. با وکالت آقایان گ. و ب. به طرفیت آقای ق.م. فرزند ر. با وکالت آقای ل.خ. و ق. به خواسته صدور حکم به محکومیت خوانده به ایفای تعهد در مورد تنظیم سند و انتقال شش دانگ یک دستگاه آپارتمان به مساحت 41 متر مربع و تعداد 14 عدد سکه موضوع مهریه زوجه با عنایت به دادخواست تقدیمی و فتوکپی مصدق شناسنامه و سند نکاحیه دادگاه با توجه به مجموع محتویات پرونده و ملاحظه سند نکاحیه شماره ترتیب 1141 دفترخانه 1 حوزه ایوانکی با احراز رابطه زوجیت، نظر به اینکه وکیل خوانده اظهار نموده موکل اینجانب با خواهان ر.ب. در تاریخ 23/ 1/ 90 با صداق مقرر در سند نکاحیه به شرح یک جلد قرآن مجید و آیینه و شمعدان و فقط 14 عدد سکه ی تمام بهار آزادی در دفترخانه ی شماره 1 ایوانکی به عقد دایم یکدیگر در آمده اند موکل پس از گذشت چند ماه از آغاز زندگی مشترک متوجه ابتلای زوجه به بیماری هپاتیت می گردد با توجه به فریبکاری زوجه و پنهان نمودن بیماری خطرناک وی موکل با تقدیم دادخواست به شعبه ی 245 به خواسته طلاق با پرداخت کلیه حقوق مالی زوجه اقدام نموده اینکه ادعای واهی مبنی بر الزام موکل به انتقال یک دستگاه آپارتمان به عنوان مهریه مطرح شده زوجه ذی حق شناخته نشده و سند عادی مستند دعوی خواهان در تاریخ 18/ 1/ 90 در مراسم خواستگاری تنظیم گردیده است موکل پس از مراسم خواستگاری به جهت تفاوت فاحش فرهنگی و اجتماعی و تحصیلی زوجه با خانواده اش از قصد ازدواج منصرف می گردد لیکن با اصرار زوجه صرفاً با مهریه 14 عدد سکه حاضر به ازدواج می گردد، لذا در تاریخ 23/ 1/ 90 با تنظیم سند رسمی نکاحیه در دفترخانه با توافق ثانویه و اعمال اراده ی طرفین بر میزان 14 عدد سکه به عنوان مهریه توافق گردیده و صیغه ی عقد جاری می گردد، دادگاه از آنجا که به موجب مواد 1080 و 1082 و 1087 قانون مدنی به مجرد عقد، زن مالک مهر می شود و می تواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن بنماید همچنین اگر در نکاح دایم مهر ذکر نشده یا عدم مهر شرط شده باشد نکاح صحیح است و طرفین می توانند بعد از عقد مهر را به تراضی معین کنند و اگر قبل از تراضی بر مهر معین بین آنها نزدیکی واقع شود زوجه مستحق مهرالمثل خواهد بود چنین استنباط می شود که چنانچه حین عقد مهریه معین باشد زن مالک آن می شود پس وقتی که طرفین هنگام نکاح بر میزان مهریه تراضی نموده باشند دیگر مهریه مجهول نیست مضافاً به موجب رأی شماره 488 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در مقام ابطال بخشنامه ثبتی قسمت ب بند 151 راجع به امکان افزایش مهریه به شرط تنظیم سند رسمی است با لحاظ نظریه شماره 35079/30/88 مورخه 12/5/1388 فقهای محترم شورای نگهبان »مهریه شرعی همان است که در ضمن عقد واقع شده است و ازدیاد مهر بعد از عقد شرعاً صحیح نیست و ترتیب آثار مهریه بر آن خلاف موازین شرع شناخته شده« بخشنامه مذکور را ابطال نموده است با توجه به نظریه شورای محترم نگهبان مهریه حین عقد همان است که زوجین درباره آن توافق نمودند و در عقدنامه ذکر شده توافقات قبل و بعد از آن عنوان مهریه ندارد و نمی توان آثار مهریه را بر آن بار نمود، بنابراین با توجه به مراتب مارالذکر، خواسته که متضمن محکومیت خوانده بر قسمت انتقال آپارتمان مهریه قبل از عقد نکاح، خلاف موازین شرع تشخیص و مستنداً به نظریه شورای محترم نگهبان و مواد فوق الذکر حکم به رد دعوی خواهان صادر و اعلام می گردد و اما در خصوص دعوی خواهان به طرفیت خوانده به خواسته مطالبه مهریه استحقاقی موضوع صفحه پنج سند نکاحیه (مهرالمسمی) تعداد 14سکه بهار آزادی با توجه به محتویات پرونده و اظهارات متداعیین ذمه زوج را بر آن ثابت تشخیص و مستنداً به مواد 1080 و 1082 قانون مدنی حکم بر محکومیت خوانده به پرداخت مهرالمسمی 14 بهار آزادی به انضمام کلیه خسارت قانونی در حق خواهان صادر و اعلام می گردد رأی صادره حضوری و در هر دو قسمت ظرف بیست روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی در محاکم تجدیدنظر استان تهران خواهد بود.
رئیس شعبه 236 دادگاه عمومی خانواده تهران ـ جاویدی

رأی دادگاه تجدیدنظر استان

در خصوص تجدیدنظرخواهی خانم ر.ب. با وکالت آقایان ک.گ. و الف.ب. به طرفیت آقای ق.م. با وکالت آقای م.ل.خ. نسبت به دادنامه شماره 1951ـ2/12/91 صادره از شعبه 236 دادگاه عمومی تهران که به موجب بخشی از دادنامه مذکور در مورد دعوی تجدیدنظرخواه به خواسته صدور حکم به محکومیت خوانده به ایفای تعهد مندرج در بند 2 سند عادی مورخ 18/1/90 مبنی بر تنظیم سند رسمی انتقال شش دانگ یک دستگاه آپارتمان به مساحت 41 متر مربع در حق وی بابت بخشی از مهریه، حکم به رد دعوی صادر شده است نظر به اینکه مهریه تجدیدنظرخواه مطابق سند رسمی ازدواج 14 سکه بهار آزادی است و ملک مورد دعوی جزو مهریه نمی باشد مفاد سند استنادی توافق اولیه قبل از عقد در مورد میزان مهریه است که صیغه عقد بر مبنای آن جاری نشده است و اراده طرفین در مورد مهریه به آنچه که در سند رسمی درج شده است واقع شده است، بنابراین و با توجه به مندرجات پرونده و لایحه اعتراضی و توضیحات طرفین و مستندات رأی و استدلال دادگاه دادنامه تجدیدنظرخواسته نتیجتا مطابق قانون و دلایل موجود در پرونده صادر شده و مخالفتی نیز با موازین شرعی ندارد، لذا با استناد به ماده 358 قانون آیین دادرسی مدنی ضمن رد تجدیدنظرخواهی دادنامه مذکور تأیید می شود. این رأی قطعی است .
رئیس شعبه 30 دادگاه تجدیدنظر استان تهران ـ مستشار دادگاه
بیگدلی ـ آل حبیب