عنوان: تقاضای طلاق زوجه به دلیل ازدواج مجدد زوج

پیام: چنانچه در عقد نکاح ذکرشده باشد که در صورت ازدواج مجدد زوج، زوجه وکیل در طلاق خواهد بود این شرط با توجه به اطلاق آن شامل ازدواج موقت نیز می شود.

شماره دادنامه قطعی :
9209970907201244
تاریخ دادنامه قطعی :
1392/11/28
گروه رأی:
حقوقی

خلاصه جریان پرونده

خانم ل.ه. فرزند م. با وکالت آقای الف. ع. دادخواستی به طرفیت آقای م.غ. فرزند الف. و به خواسته صدور گواهی عدم امکان سازش به علت ازدواج مجدد زوج بدون اجازه و عسر و حرج زوجه تقدیم کرده و توضیح داده است موکل به موجب سند رسمی به شماره ترتیب 5725-5/6/1378 دفتر ثبت ازدواج شماره … حوزه ثبت تهران به عقد ازدواج دائمی خوانده درآمده است و ثمره زندگی مشترک یک فرزند دختر 10ساله و سه فرزند پسر8 و 4 و2 ساله می باشد خوانده حدود دو سال است که با موکله بنای ناسازگاری گذاشته و در حال حاضر خواهان به علت اختلاف شدید در منزل پدرش سکونت دارد همچنین خوانـده به موجب عقـدنامه عـادی 31/4/88 اقـدام به ازدواج با شخصی بنام ل.ت. نموده است با توجه به سند ازدواج و شروط ضمن عقد و تحقق شرط ضمن عقد (ازدواج مجدد زوج بدون رضایت زوجه) موکله با بذل یک عدد سکه تمام بهار آزادی و قبول بذل و انتخاب نوع طلاق خلعی درخواست صدور گواهینامه عدم امکان سازش را دارد شعبه 4 دادگاه عمومی حقوقی ارومیه با حضور وکلای زوجین در وقت مقـرر تشـکیل شـده و وکیل خواهان اظـهار داشـته خواسـته به شرح دادخواست می باشد و نظر به اینکه صیغه عقد موقت در دفترخانه شماره … به سردفتری آقای الف. اقدم انجام شده است درخواست استعلام از دفتر را دارد فتوکپی عقدنامه تقدیم می شود وکیل خوانده اظهار داشته فارغ از جواب استعلام مبنی بر وجود عقدنامه یا نبود آن لازمه طرح دعوی وجود همسر در زمان تقدیم دادخواست می باشد درحالی که موکل در حال حاضر فاقد هرگونه همسری بوده است و خواهان در زمان وقوع عقد از حق خود استفاده نکرده است بعد از گذشت دو سال اقامه دعوی موردی ندارد دادگاه قرار ارجاع امر به داوری را صادر و در مورد عقدنامه مذکور و صحت آن از دفتر ازدواج شماره … ارومیه استعلام کرده است که سردفتر ازدواج شماره … ارومیه صحت عقدنامه موقت فی مابین آقای م.غ. و خانم ل.ت. که مدت آن منقضی شده را تأیید کرده است داوران منتخب زوجه و تعیین شده از سوی دادگاه برای زوج نظریه خود را مبنی بر اینکه سعی و تلاش آنان جهت ایجاد صلح و سازش بین زوجین مؤثر واقع نشد اعلام کرده اند. شعبه چهارم دادگاه عمومی حقوقی ارومیه در وقت مقرر با حضور وکلای زوجین و زوج تشکیل شده است خوانده اظهار داشته در سال 88 اقدام به عقد موقت کرده ام که با اطلاع و اجازه خواهان بوده است ولی مدرکی ندارم حاضر به طلاق دادن همسرم نیستم. دادگاه زوجه را جهت آزمایش بارداری به پزشکی قانونی استان آذربایجان غربی معرفی کرده که نتیجه آزمایش منفی اعلام شده است سپس به موجب رأی شـمـاره 1608-14/12/1391 در خـصوص دعوی خـواهـان به شرح فوق با احراز رابطه زوجیت دائم فی مابین طرفین دعوی و نظر به اینکه سعی و تلاش دادگاه و داوران جهت ایجاد صلح و سازش بین زوجین مؤثر واقع نگردیده است و زوجه اصرار بر طلاق دارد. در مورد عسر و حرج خواهان دلایل اثباتی کافی ابراز نشده است امّا با توجه به تخلف خوانده از بند 12 از قسمت ب شروط ضمن عقد و اینکه شرط مطلق می باشد و با توجه به تحقق شرط ضمن عقد ضمن صدور گواهی عدم امکان سازش زوجین به خواهان اجازه داده می شود که ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ دادنامه قطعیت یافته و با اعمال وکالت ضمن عقد دریکی از دفاتر رسمی ثبت طلاق حاضر و اصالتاً از جانب خود و با بذل یک عدد سکه از مهریه خود در حق خوانده و قبول بذل خود را به طلاق خلعی مطلقه نماید توضیح اینکه خواهان حسب گواهی پزشکی قانونی حامله نمی باشد و با اظهار عجز خواهان از پذیرش حضانت و نگهداری از فرزندان مشترک بنام های الف. 5 ساله و م. را سه ساله حضانت اطفال مذکور به عهده خوانده می باشد همچنین حضانت فرزند مشترک دیگر بنام م. 9 ساله بر عهده خوانده می باشد فرزند مشترک دیگر بنام ن. ده ساله از بحث حضانت خروج موضوعی دارد . . . . آقای م.غ. با وکالت آقای الف.ر. نسبت به دادنامه یادشده تجدیدنظرخواهی به عمل آورده و مدعی شده که ازدواج موقت با رضایت شفاهی زوجه بوده است. شعبه 17 دادگاه تجدیدنظر استان آذربایجان غربی با تعیین وقت رسیدگی به منظور انجام مذاکرات و اخذ توضیح از زوجه در خصوص اینکه ازدواج موقت زوج با رضایت او بوده است یا نه و عندالاقتضاء اتیان سوگند وی در وقت مقرر دادگاه با حضور زوجه و وکیل او و در غیاب وکیل تجدیدنظرخواه تشکیل شده است زوجه اظهار داشته به هیچ عنوان به شوهرم اجازه اختیار زن دوم نداده ام حاضرم سوگند یاد نمایم تقاضای ردّ تجدیدنظرخواهی را دارم. با درخواست وکیل تجدیدنظرخواه جهت تعیین وقت رسیدگی مجدد دادگاه تجدیدنظر با تعیین وقت مقرر طرفین را دعوت کرده است و دادگاه با حضور زوجین و وکلای آنان تشکیل شده است دادگاه پس از استماع توضیحات وکلای طرفین و درخواست وکیل زوجه مبنی بر اینکه موکل اجازه و رضایت بر ازدواج مجدد موضوع ادعای زوج را به شدت تکذیب می نماید و درخواست اتیان سوگند وی را دارم و زوجه حاضر است سوگند یاد کند که به هیچ عنوان اجازه ای جهت ازدواج مجدد نداده است و اینکه وکیل تجدیدنظرخواه اظهار داشته موکل اتیان سوگند خانم زوجه را قبول ندارد زیرا زوجه می خواهد با اتیان سوگند همه چیز را به نفع خود تمام نماید. دادگاه با اعلام ختم رسیدگی به موجب رأی شماره 0694-18/6/1392 در خصوص تجدیدنظرخواهی آقای م.غ. فرزند الف. با وکالت آقای الف.ر. و به طرفیت خانم ل.ه. فرزند م. با وکالت آقای الف.ع. مبنی بر صدور گواهی عدم امکان سازش به لحاظ تخلف زوج از شروط ضمن عقد (بند 12) از قسمت ب سند نکاحیه و اجازه اعمال وکالت برای مطلقه نمودن خویش به طلاق خلعی با توجه به محتویات پرونده و با عنایت به اینکه تخلف زوج از شروط ضمن عقد به جهت عقد نکاح موقت می باشد و بند 12 منصرف به عقد دائم می باشد و چون بند مذکور برخلاف اصل بوده و دلیلی هم بر عسر و حرج ارائه نشده است تجدیدنظرخواهی را وارد دانسته و به استناد ماده 1133 قانون مدنی ضمن نقض دادنامه حکم بر بطلان دعوی خواهان اصلی صـادر کـرده اسـت. خانم ل.ه. با وکالت آقـای الف.ع. نسـبت به دادنامه یادشده فرجام خواهی به عمل آورده که پس از پاسخ وکیل فرجام خوانده پرونده به دیوان عالی کشور ارسال و به این شعبه ارجاع شده است لایحه اعتراضیه به هنگام شور قرائت می شود.
هیأت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید پس از قرائت گزارش آقای اسلامی عضو ممیّز و ملاحظه اوراق پرونده در خصوص دادنامه شماره 0694-18/6/1392 شعبه 17 دادگاه تجدیدنظر استان آذربایجان غربی مشاوره نموده چنین رأی می دهد:

رأی شعبه دیوان عالی کشور

فرجام خواهی وارد است زیرا:
بر اساس قسمت ب سند ازدواج به شماره ترتیب 5725-5/6/1378 دفتر ثبت ازدواج شماره … حوزه ثبتی تهران زوج به زوجه وکالت بلاعزل با حق توکیل به غیر داده که در موارد مشروحه زیر با رجوع به دادگاه و اخذ مجوز از دادگاه و پس از انتخاب نوع طلاق خود را مطلقه نماید ازجمله موارد مشروحه وفق شرط مذکور بند 12 می باشد که به صراحت عنوان شده چنانچه زوج همسر دیگری بدون رضایت زوجه اختیار کند زوجه می تواند برای اخذ مجوز برای طلاق به دادگاه صالحه مراجعه نماید و پس از اثبات تخلف زوج خود را با انتخاب نوع طلاق مطلقه نماید. حسب مندرجات پرونده اولاً زوج با امضاء شرط مذکور مفاد آن را پذیرفته است ثانیاً برابر محتویات پرونده زوج برای انجام ازدواج نه از دادگاه صالحه مجوز آن را کسب و نه رضایت زوجه را تحصیل کرده است. ثالثاً شرط مذکور مطلق و عام بوده و ناظر به ازدواج دائم و موقت می باشد و در آن ازدواج موقت استثناء نشده است لذا رأی شعبه 17 دادگاه تجدیدنظر استان آذربایجان غربی مبنی بر اینکه (( بند 12 منصرف به عقد دائم می باشد )) خلاف توافق طرفین بوده و اجتهاد در مقابل نص می باشد و توجیه قانونی ندارد بنابراین مستنداً به بند ج ماده 401 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی رأی فرجام خواسته را نقض و رسیدگی مجدد به پرونده به شعبه هم عرض دادگاه تجدیدنظر استان آذربایجان غربی ارجاع و محول می گردد.
رئیس شعبه 12 دیوان عالی کشور ـ مستشار
طیبی ـ اسلامی