عنوان: درخواست طلاق زوجه به دلیل ترک انفاق زوج

پیام: جهت تحقق بند یک از شروط ضمن عقد نکاح (تحقق وکالت در طلاق برای زوجه به سبب ترک انفاق زوج) علاوه بر اثبات عدم تأدیه نفقه، اثبات عدم امکان الزام زوج به پرداخت نفقه در آینده نیز ضروری است.

شماره دادنامه قطعی :
9209970908300633
تاریخ دادنامه قطعی :
1392/12/06
گروه رأی:
حقوقی

خلاصه جریان پرونده

خانم ر.ص. با وکالت خانم ف.ه. دادخواستی به طرفیت آقای ج.ب. به خواسته صدور گواهی عدم امکان سازش با توجه به عدم پرداخت نفقه، سوء معاشرت زوج تقدیم دادگاه خانواده تهران نموده است وکیل خواهان در شرح دادخواست توضیح داده موکل به موجب عقدنامه شماره 8494 مورخ 3/9/85 در دفترخانه. . . لاهیجان به عقد دائم زوج درآمده و دارای یک فرزند مشترک بنام الف. متولد 23/9/87 می باشد نظر به سوء معاشرت خوانده و عدم حصول توافق اخلاقی و همچنین عدم پرداخت نفقه زندگی برای موکل سخت و غیرقابل تحمل شده است در ضمن زوج اعتیاد و در تمام مدت زندگی موکل مواجه با عسر و حرج شده لذا تقاضای صدور گواهی عدم امکان سازش را دارم رسیدگی به شعبه 375 محول گردیده است دادگاه ضمن تعیین وقت رسیدگی طرفین را دعوت و در جلسه مورخ 1/12/89 وکیل خواهان بر مفاد دادخواست تأکید کرده است و افزوده است موکل به لحاظ عدم پرداخت نفقه و اعتیاد زوج و سوء رفتارش در عسر و حرج است و در اثر ضرب وجرح زوجه شکایت کرده و نظریه پزشکی مورخ 10/10/88 نیز ضمیمه است زوج در جلسه یادشده حاضر نمی شود و لایحه ای نیز ارسال نداشته دادگاه قرار ارجاع امر به داوری را صادر نموده است اخطاریه خوانده اعاده گردیده و در نهایت با تقاضای وکیل خواهان دادگاه برای زوجین داور تعیین می نماید و داوران نظریه مشترک خود را اعلام داشته اند که با توجه به عدم صلح و سازش ادامه زندگی مشترک زوجین مقدور نمی باشد زوجه 313 عدد سکه مهریه دارد که 13 عدد آن را در قبال طلاق به زوج بذل می کند و الباقی بر ذمه زوج می باشد حضانت فرزند مشترک به عهده زوجه باشد ملاقات فرزند طبق توافق زوجین است و زوج نفقه فرزند را پرداخت نماید زوجه اقرار دارد که باردار نمی باشد دادگاه ختم رسیدگی را اعلام و به شرح دادنامه 228-13/2/90 با عنایت به محتویات پرونده صرف نظر از عدم تأثیر مساعی و اهتمام دادگاه و داوران جهت اصلاح ذات البین با توجه به تحقیقات به عمل آمده از جانب خواهان و وکیل مدافع ایشان ادله اثباتی قانونی که دلالت بر عسر و حرج زوجه با تخلف خوانده از شروط ضمن عقد مورد ادعای ایشان نماید ارائه نگردیده و با عنایت به اینکه طلاق از ایقاعات بوده و در اختیار زوج است دعوی خواهان را در وضعیت حاضر غیرثابت تشخیص داده و حکم بر بطلان دعوی خواهان صادر نموده است خانم ر.ص. با وکالت خانم ف.ه. از رأی صادره تجدیدنظرخواهی نموده و خوانده را مجهول المکان اعلام کرده است رسیدگی در این مرحله محول به شعبه 24 دادگاه تجدیدنظر استان تهران گردیده است تجدیدنظرخواه تجدیدنظر خوانده را مجهول المکان اعلام کرده است دادگاه وی را از طریق نشر آگهی احضار نموده و از طریق مددکار اجتماعی در مورد مجهول المکان بودن زوج و علت اختلاف تحقیق به عمل آمده است و گزارش مددکاران اجتماعی حاکی است زوج از 9 ماه قبل زندگی مشترک را ترک نموده و زوج معتاد بوده و مسئولیت پذیری را نسبت به همسرش و فرزندش نداشته و یک نفر از مطلعین گفته است که زوج نسبت به همسرش بدرفتاری داشته است و در مورد اعتیاد زوج گفته شده که سال ها قبل تریاک مصرف می کرده و در سال های اخیر زوج شیشه و کراک می کشد طی تماس تلفنی مددکار اجتماعی با خانواده زوج در شهرستان لاهیجان مادر زوج گفته پس از بروز اختلاف با زوجه 9 ماه است که زوج زندگی مشترک را ترک نموده زیرا منزل متعلق به زوجه بوده و زوجه از پذیرش شوهرش امتناع نموده و در این مدت زوج در لاهیجان در منزل پدرش می باشد دادگاه طی رأی 1643-1/9/90 با توجه به اینکه مطابق تحقیقات واحد مددکار اجتماعی اعلام گردیده که محل سکونت فعلی زوج در شهرستان لاهیجان در منزل پدری به آدرس مندرج در عقدنامه استنادی می باشد و از طرف دیگر دلیل زوجه در جلسه دادگاه مورخ 30/8/90 به طور ضمنی سکونت زوج در شهرستان لاهیجان منزل پدری خود مورد تأیید قرار داده است لذا با توجه به مراتب مذکور و محرز بودن محل سکونت زوج دادگاه تهران صلاحیت رسیدگی به پرونده ندارد و ضمن نقض دادنامه صادره از شعبه بدوی قرار عدم صلاحیت خود را به اعتبار و شایستگی محاکم عمومی شهرستان لاهیجان صادر نموده است پرونده پس از ارسال به دادگستری شهرستان لاهیجان و وصول آن به شعبه اول دادگاه عمومی لاهیجان ارجاع می گردد که در مقام رسیدگی طرفین را دعوت و در جلسه مقرر 11/5/91 خواهان حاضرشده ولی خوانده حاضر نشده و لایحه ای هم ارسال نداشته خواهان اظهار داشته است به موجب سند نکاحیه 8449-3/9/85 با خوانده ازدواج رسمی نمودم حاصل آن یک فرزند بنام الف. 5/3 ساله می باشد به لحاظ ترک زندگی مشترک و عدم پرداخت نفقه و اعتیاد به شیشه و سوء رفتار و رابطه نامشروع و ایراد ضرب وجرح عمدی ادامه زندگی غیرقابل تحمل بوده تقاضای صدور گواهی عدم امکان سازش به منظور طلاق دارم مدت ده سال در تهران زندگی می کنم منزل مسکونی متعلق به من است دو سال است که زندگی مشترک را ترک کرده در مورد نفقه حکم صادرشده و اجرائیه هم صادرشده ولی تاکنون اجرانشده در موردایراد ضرب عمدی دیگر ادامه ندادم در دادسرا بسته شد لیکن شهود دارم حاضرم معرفی کنم 13 قطعه از 313 قطعه سکه را بذل و از طرف زوج قبول می کنم در مورد مهریه حکم صادرشده در حال اجرا است در مورد جهیزیه ادعایی ندارم حامله نمی باشم حضانت فرزند مشترک را قبول می کنم ملاقات هم روزهای جمعه باشد دادگاه موضوع را به داوری ارجاع زوجه برادر خود الف.ص. را به عنوان امور معرفی دادگاه به لحاظ مجهول المکان بودن زوج و عدم حضور وی آقای ر.ش. را به عنوان داور زوج تعیین و داوران نظریه خود را در برگ جداگانه اعلام نموده اند که در این اثنا آقای م.ج. وکیل پایه یک دادگستری از طرف خوانده اعلام وکالت نموده است و طی لایحه ای اعلام کرده که ادعای خواهان کاملاً بی اساس است و موکل نفقه زوجه اش را پرداخت نموده و اسناد و مدارک آن موجود است دادنامه مطالبه نفقه ای را که خواهان مستند ادعای خود قرار داده غیابی اصدار یافته و اصلاً موکل در جریان آن نبوده چون آدرس اعلام شده توسط زوجه اشتباه بوده و هیچ گاه ابلاغ واقعی صورت نگرفته بنابراین دادنامه فوق الاشعار نمی تواند مستند قرار گیرد ادعای دیگر خواهان مبنی بر ایراد ضرب وجرح صحت ندارد گواهی پزشکی صوری اخذشده است دادگاه ختم رسیدگی را اعلام و به شرح 855-28/11/91 مفاداً با این استدلال که زوجه به لحاظ ترک زندگی مشترک و عدم پرداخت نفقه و اعتیاد به شیشه و سوء رفتار ادامه زندگی مشترک را غیرقابل تحمل دانسته و استشهادیه محلی و اجرائیه شماره 000207-7/8/90 شعبه 201 دادگاه خانواده شهید مفتح تهران مبنی بر محکومیت خوانده به پرداخت نفقه که مؤید ادعای وی در تخلف زوج از شرط ضمن العقد موضوع بند یک قسمت ب سند ازدواج بوده است و از طرفی آقای ج. وکیل زوج ضمن ورود در دعوی دفاعاً اعلام داشته که زوج نفقه زوجه خویش را پرداخت نموده و مدارک آن موجود است ولی دلیلی دال بر پرداخت نفقه از ناحیه زوج در حق خواهان اقامه و ابراز نکرده است تخلف زوج را از شرط ضمن العقد موضوع بند یک قسمت ب سند ازدواج را محرز دانسته و به استناد مواد 1120 و 1130 و 1133 و تبصره الحاقی به آن و 1143 و 1144 و 1145 و 1146 قانون مدنی و ماده واحده قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق و تبصره 4 و آیین نامه اجرائی آن گواهی عدم امکان سازش بین زوجین مذکور مبنی بر طلاق خلع را صادر نموده است ضمناً زوجه 13 عدد سکه طلا بهار آزادی از مهریه را بذل و به وکالت از زوج قبول ما بذل کرده است و در مورد باقی مانده مهریه و نفقات معوقه حکم صادره در حال اجرا می باشد و حسب الاقرار زوجه حامله نمی باشد و جهیزیه نزد شوهر ندارد در مورد سایر حقوق مالی ناشی از زوجیت غیر از باقیمانده مهریه و نفقات معوقه ادعایی ندارد حضانت طفل مشترک بنام الف. به عهده مادر بوده و پدر حق ملاقات در هفته دوم و چهارم هرماه روز جمعه خواهد داشت سردفتر مکلف است قبل از اجرای صیغه طلاق گواهی وجود یا عدم وجود حمل را از مرکز پزشکی قانونی اخذ نماید آقای ج.ب. با وکالت آقای م.ج. نسبت به دادنامه صادره تجدیدنظرخواهی نموده است و در لایحه اعتراضیه وکیل زوج اولاً دادنامه صادره در مورد نفقه غیابی بوده و زوج نفقه همسر خود را پرداخت نموده است که پرینت حساب بانکی که آن به صورت کارت به کارت برای زوجه پول واریز نموده به پیوست تقدیم می گردد ثانیاً ادعای زوجه در مورد اعتیاد زوج بدون دلیل و صرفاً یک ادعا به جهت نیل به اهداف بوده و موکل اینجانب در کمال سلامت و شادابی و جوانی است و دارای شغل آبرومند بوده و با تهیه مسکن و زندگی مناسب قصد ادامه زندگی را دارد ضمناً گواهی سلامت و عدم اعتیاد زوج نیز از طرف وکیل وی ارائه گردیده است و. . . رسیدگی در این مرحله به شعبه هفتم دادگاه تجدیدنظر استان گیلان محول گردیده است که در این مرحله طی دادنامه 277-2/3/93 با احراز تخلف زوج از شرط ضمن عقد نکاح و عسر و حرج زوجه دادنامه تجدیدنظر خواسته را عیناً تأیید کرده است که در این مرحله آقای ج.ب. با تقدیم دادخواست فرجام خواهی و با ادعای اینکه طبق صورتحساب بانک از طریق کارت به کارت نفقه همسرم را پرداخت کرده ام و گواهی عدم اعتیاد و استشهادیه مبنی بر شاغل بودن تقدیم نموده ام و. . . نقض دادنامه صادره را خواستار گردیده است که پس از تبادل لوایح و ارسال پرونده به دیوان عالی کشور جهت رسیدگی پرونده به این شعبه (23) ارجاع گردیده است.
هیأت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید پس از قرائت گزارش آقای ذکرالله احمدی عضو ممیّز و اوراق پرونده مشاوره نموده چنین رأی می دهد:

رأی شعبه دیوان عالی کشور

دادنامه فرجام خواسته مخدوش و جریان به وضوح مشخص نمی باشد زیرا عمده استدلال دادگاه در توجیه طلاق عدم پرداخت نفقه از ناحیه زوج به زوجه و تحقق بند یک از شرایط ضمن عقد مندرج در سند نکاحیه است حال آنکه بند یک استنادی عبارت از استنکاف شوهر از دادن نفقه به مدت شش ماه و عدم امکان الزام وی به پرداخت نفقه است که در مانحن فیه هرچند زوج به پرداخت نفقه محکومیت یافته است ولی اوراق پرونده حکایت روشنی از چگونگی امر پس از صدور حکم و احیاناً اجرا آن ندارد و دراین باره بررسی لازم به عمل نیامده است به ویژه وکیل زوج مدعی پرداخت نفقه است و مدارکی را هم ارائه داده که مورد رسیدگی قرار نگرفته است و از طرفی راجع به عسر و حرج زوجه که در رأی دادگاه تجدیدنظر به آن اشاره هم مدرک قابل توجهی ارائه نگردیده است بنابراین در وضعیت حاضر رأی فرجام خواسته قابلیت تأیید را ندارد و نقض می گردد و رسیدگی مجدد به همان دادگاه صادرکننده رأی منقوض محول می گردد و تا با بررسی همه جانبه رأی مقتضی صادر فرمایند.
رئیس شعبه 23 دیوان عالی کشور ـ مستشار
انصاری ـ احمدی