رأی شماره 1 مورخ 2/2/1365
رأی وحدت رویه در مورد مجازات جرح عمدی با چاقو. رأی شماره 5.64 در مورد مجازات جرح عمدی با چاقو
بسمه تعالی
ریاست محترم دیوان عالی کشور احتراماً به استحضار می‌رساند، آقای دادستان عمومی کرمان به شرح گزارش 30098-63.10.5 با ارسال تصویر 4 برگ آراء صادره از محاکم کیفری یک‌دو کرمان وجود تعارض بین آراء را اعلام و تقاضای طرح موضوع را کرده است که اینک خلاصه جریان پرونده‌ها گزارش می‌شود.
1 – پرونده موضوع دادنامه 975-63 شعبه هشتم دادگاه عمومی کرمان: به موجب این پرونده آقای مهدی مسعودزاده به اتهام ایراد جرح عمدی با چاقو‌به دو نفر به اسامی آقایان عباس جمال‌زاده و ماشاء‌الله جمال‌زاده مورد تعقیب دادسرای عمومی کرمان قرار گرفته و علیه نامبرده کیفرخواست شماره1118-63.6.2 صادر و پرونده به دادگاه احاله و دادگاه با احراز بزهکاری متهم در هر دو فقره جرم انتسابی و تطبیق اعمال متهم با ماده 189 قانون‌دیات و رعایت ماده 25 قانون مجازات اسلامی متهم را به پرداخت یک صد دینار طلای مسکوک و غیر مغشوش که هر دینار معادل با 18 نخود می‌باشد‌محکوم می‌نماید.
2 – پرونده موضوع دادنامه 764-63 شعبه هفتم محاکم عمومی کرمان: به موجب این پرونده آقای غلامرضا معینی‌الدینی به اتهام ایراد جرح عمدی با‌چاقو به دو نفر به اسامی آقای احمد فیض و ابراهیم فیض مورد تعقیب دادسرای عمومی کرمان واقع و پرونده با صدور کیفرخواست 227-63.4.20 به‌دادگاه احاله و دادگاه پس از رسیدگی‌های منعکس در پرونده با احراز بزهکاری متهم در هر دو فقره جرم انتسابی و تطبیق اعمال متهم با ماده 173 قانون‌مجازات عمومی و رعایت مادتین 25 و 35 قانون مجازات اسلامی و ملحوظ داشتن گذشت شکات متهم را به بیست روز حبس تعزیری و شش ماه‌اقامت اجباری محکوم و در مورد پرداخت دیه به علت گذشت مجنی‌علیها حکم برائت متهم را صادر نموده است.
3 – پرونده موضوع دادنامه 1143-63 شعبه هفتم دادگاه عمومی کرمان: به موجب این پرونده آقای بیژن حسن‌زاده به اتهام چهار فقره جرح عمدی با‌چاقو مورد تعقیب دادسرای عمومی کرمان قرار می‌گیرد و علیه نامبرده کیفرخواست 389-63 صادر و پرونده به دادگاه کیفری احاله و دادگاه پس از‌رسیدگی و احراز بزهکاری متهم در زمینه سه فقره ایراد جرح عمدی و یک فقره ایراد صدمه عمدی و تطبیق اعمال متهم با تبصره ذیل ماده 173 قانون‌مجازات عمومی و رعایت ماده 35 قانون مجازات اسلامی از جهت ایراد جرح با چاقو متهم را به بیست و یک روز حبس و شش ماه اقامت اجباری‌تعزیراً محکوم و در مورد دیه چون یکی از مجروحین گذشت کرده رأی صادر نمی‌کند و نسبت به دو فقره جرح وارده بر زیر بغل و کف دست چپ احمد‌بیگلری مستنداً به ماده 187 قانون دیات متهم را برای هر یک از جراحات مذکور به تأدیه یک دینار (جمعاً دو دینار) در حق مشارالیه محکوم می‌نماید و‌در مورد جرح وارده به ناحیه سینه و پستان ابوالقاسم بیگلری به پرداخت یک دینار حکم صادر و در خصوص صدمات وارده به داد خدا آرمیده متهم را‌جمعاً به تأدیه سه دینار محکوم کرده است و در تاریخ 63.7.2 در وقت فوق‌العاده به تقاضای تخفیف مجازات متهم رسیدگی و با لحاظ گذشت 4 نفر از‌مجنی‌علیهم مستنداً به ماده 25 قانون اصلاح پاره‌ای از قوانین دادگستری طبق دادنامه 6-121-63.7.2 مجازات متهم را به ده روز حبس و شش ماه‌اقامت اجباری تقلیل و دیه‌های مندرج در دادنامه 1143-63 ملغی‌الاثر اعلام کرده است.
4 – پرونده موضوع دادنامه 231-63 دادگاه کیفری یک کرمان به موجب این پرونده آقای حمید زنجانی احمدی و علی‌زنجانی احمدی به اتهام شرکت‌در ایراد جراحات عمدی متعدد نسبت به آقای حمید ستوده مورد تعقیب دادسرای عمومی سیرجان واقع و علیه نامبردگان کیفرخواست شماره563-63 صادر و پرونده به دادگاه کیفری یک کرمان ارجاع و دادگاه پس از رسیدگی و جلب نظر مشاور طبق دادنامه 231-63.7.17 احراز بزهکاری‌متهمان در زمینه ایراد جرح عمدی با کارد و احصاء تعداد جراحات وارده که پنج فقره بوده و تصریح به این که مجنی‌علیه مطالبه دیه کرده است اعمال‌متهمان را از مصادیق ماده 57 قانون حدود و قصاص تشخیص و با اعلام این که دیه مشخصی برای هیچ یک از جراحات تعیین نشده است مستنداً به‌مادتین 75 و 178 قانون دیات ارش جراحات وارده را یک میلیون ریال تعیین و متهمان را مشترکاً به پرداخت ارش مذکور در حق مجنی‌علیه محکوم‌کرده است. نظریه: همانطور که ملاحظه می‌فرمایید از دادگاههای کیفری کرمان در موضوعات مشابه آراء و رویه‌های متهافت و متضادی اتخاذ گردیده است که به استناد‌ماده 3 قانون اضافه شده به قانون آیین دادرسی کیفری مصوب سال 1337 تقاضای طرح در هیأت عمومی دیوان عالی کشور جهت اتخاذ رویه واحد‌می‌نماید.
معاون اول دادستان کل کشور – حسن فاخری
جلسه وحدت رویه
به تاریخ روز سه شنبه: 1365.2.2 جلسه هیأت عمومی دیوان عالی کشور به ریاست حضرت آیت‌الله سید عبدالکریم موسوی اردبیلی رییس دیوان‌عالی کشور و با حضور آیت‌الله سیدمحمد موسوی خوئینی‌ها دادستان کل کشور و جنابان آقایان رؤسا و مستشاران و اعضاء معاون شعب کیفری و‌حقوقی دیوان عالی کشور تشکیل گردید. پس از طرح موضوع و قرائت گزارش و بررسی اوراق پرونده و استماع عقیده آیت‌الله سیدمحمد موسوی خوئینی‌ها دادستان کل کشور مبنی بر: “در‌پرونده‌های مطروحه و مورد بحث، رأی صادره در پرونده موضوع دادنامه: 63.975 شعبه هشتم دادگاه عمومی کرمان و رأی صادره در پرونده موضوع‌دادنامه 231-13 دادگاه کیفری یک کرمان صحیح است و با توجه به قانون حدود و قصاص و دیات، استناد به تبصره ماده: 173، چون منسوخ است،موجه نیست و در مواردی که در جرح با چاقو عنوانی غیر از ایراد جرح، از قبیل سلب امنیت و ایجاد رعب در میان جامعه منطبق باشد، مجازات خاص‌خود را دارد.” مشاوره نموده و اکثریت بدین شرح رأی داده‌اند.
وحدت رویه ردیف: 5.64 رأی شماره: 1-1365.2.2
بسمه تعالی
رأی وحدت رویه هیأت عمومی دیوان عالی کشور
با تصویب قانون حدود و قصاص و دیات در سال 1361 مجازات جرح عمدی با چاقو باید با لحاظ مواد 55 و 63 قانون حدود و قصاص تعیین شود مگر این که اقدام به چاقوکشی از مصادیق جرائم دیگری نظیر عناوین مذکور در قانون حمل چاقو و انواع دیگر اسلحه سرد و اخلال در نظم و امنیت و آسایش عمومی مصوب 1336 باشد که در این صورت تعیین مجازات به این عنوان هم بلااشکال است بنابراین تبصره ماده 173 قانون مجازات عمومی‌اصلاحی سال 1344 در این مورد قابلیت اعمال ندارد و آراء دادگاه کیفری یک و شعبه هشتم دادگاه کیفری کرمان تا آنجا که با این نظر مطابقت دارد‌صحیح تشخیص می‌شود. این رأی برابر ماده 3 مواد اضافه شده به قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1337 برای دادگاهها در موارد مشابه لازم‌الاتباع‌است.