عنوان: شرط تحقق وکالت در طلاق برای زوجه به علت اعتیاد زوج

پیام: شرط راجع به وکالت در طلاق برای زوجه به علت اعتیاد زوج، در صورتی تحقق پیدا می کند که زوج به اعتیاد مضری که اساس زندگی خانوادگی را مختل نماید مبتلا گردد. ادعای ترک نیز از سوی زوجه مسموع است و باید در این باره تحقیق شود.

شماره دادنامه قطعی :
9209970908300105
تاریخ دادنامه قطعی :
1392/03/05
گروه رأی:
حقوقی

خلاصه جریان پرونده

در تاریخ 11/4/91 فرجام خوانده خانم خ.ح. دادخواستی به طرفیت فرجام خواه به خواسته صدور حکم طلاق به علت سوء اخلاق و رفتار و اعتیاد و سوابق متعدد کیفری تقدیم دادگستری قم نموده و توضیح داده است که همسر شرعی و قانونی خوانده هستم و در سال 82 ازدواج کردیم و دارای دو فرزند می باشیم. ایشان دارای سوء اخلاق و رفتار است و اینجانبه را مورد فحاشی و تهدید جانی قرار می دهد و فردی معتاد به شیشه و تریاک می باشد و دچار توهم می شود من و فرزندانم امنیت نداریم و دارای سوابق متعدد کیفری بوده و سرکار نمی رود و نفقه و خرجی نمی پردازد …، به شرح خواسته تقاضای صدور حکم دارم. رسیدگی به شعبه 19 دادگاه عمومی (ویژه خانواده) قم محول می گردد. ابتدا موضوع در شورای حل اختلاف مطرح ولی به لحاظ عدم حضور زوج و عدم توفیق در صلح و سازش پرونده به دادگاه اعاده می گردد. در جلسه مورخ  8/5/91 دادگاه، زوجه اظهار می دارد طبق سند نکاحیه پیوست با مهریه 150 عدد سکه بهار آزادی در 18/4/82 با خوانده ازدواج کردم دو فرزند مشترک بنام های پ. و پ. دوقلو که در سال 88 متولد شده اند داریم حال به علت اعتیاد شوهرم و سوء معاشرت و سابقه کیفری ایشان درخواست طلاق کرده ام شرط ضمن عقد محقق شده است در زمان ازدواج نمی دانستم ایشان مواد مصرف می کند بلکه دو سال بعد مواد (تریاک) از جیب او درآوردم و پارسال یک بار در کمپ خوابید ترک کرد اما یک ماه بعد که پرونده بسته شد دوباره شروع و شیشه مصرف می کرد. خوانده اظهار داشت وقتی که ازدواج کردیم اعتیاد نداشتم مدت 20 روز در کمپ خوابیدم تریاک مصرف می کردم و هر سال شش ماه مصرف می کردم و شش ماه می گذاشتم کنار و کارم رانندگی بین تهران و قم بوده و اکنون در نیروگاه حرارتی کار می کنم. دادگاه از زوجه سؤال می کند شوهرت زمانی که مواد مخدر مصرف می کرد مخارج شما را تأمین می کرد، در پاسخ می گوید گرچه مرتب سرکار نمی رفت ولی مخارج ما را تأمین می کرد. زوج اظهار نمود بنده مخارج را پرداخت می کردم، زوجه اضافه کرد شوهرم بدرفتار بودند یعنی اگر رو می دادی آدم را می زد و من نمی توانم با او زندگی کنم و سابقه رابطه نامشروع داشته زندان افتاده و شلاق خورده است، و حاضرم در قبال طلاق پنج عدد سکه از مهریه را به علت کراهتی که از وی دارم بذل کنم. دادگاه ضمن ارجاع امر به داوری سوابق زوج را از اجرای احکام کیفری استعلام می نماید که در پاسخ پنج فقره سابقه کیفری برای زوج اعلام می شود که یکی از آن ها محکومیت وی به اتهام زنای غیر محصنه می باشد. دادگاه پس از اخذ نظریه داوران ختم رسیدگی را اعلام و به شرح دادنامه شماره 500984 ـ 19/6/91 توجهاً به اعتیاد زوج و سوابق کیفری وی بند 7 و 9 از شرایط ضمن العقد مندرج در عقدنامه را محرز دانسته و گواهی عدم امکان سازش صادر و به زوجه اجازه می دهد با اعمال وکالت حاصله از طریق تحقق شرط ضمن عقد نسبت به اجرای صیغه طلاق و ثبت آن اقدام نماید و نوع طلاق را به لحاظ بذل پنج سکه از مهریه در قبال طلاق، خلعی اعلام می کند و حضانت فرزندان را به مادر واگذار و برای پدر حق ملاقات منظور می نماید. آقای م.م. از حکم صادره تجدیدنظرخواهی به عمل می آورد و در لایحه اعتراضیه اعلام می دارد اینجانب اعتیاد ندارم و گواهی سلامت خویش را از بهداری کل ناجا تقدیم دادگاه کرده ام و اعتیاد قبلی هم خیلی ناچیز بوده است و خود همسرم نیز در دادگاه قبول داشت که من سرکار می رفتم و مخارج خانواده را تأمین می کردم و در خصوص سابقه کیفری هم مربوط به 7 سال و 8 سال پیش بوده که بعضاً راجع به تصادف و چک می باشد که در همه موارد موقوف تعقیب صادر گردیده است … بنده حاضر به طلاق نیستم و دو فرزند 2 قلو پسر 4 ساله دارم و نمی خواهم آینده آنان تباه گردد … تقاضای نقض رأی بدوی و رد دعوی خواهان را دارم. رسیدگی در مرحله تجدیدنظر به شعبه اول دادگاه تجدیدنظر استان قم محول می گردد و این دادگاه به موجب دادنامه شماره 100812 ـ 29/7/91 رأی تجدیدنظر خواسته مطابق موازین قانونی عنوان و با رد تجدیدنظرخواهی، دادنامه مذکور را تأیید می کند. زوج از حکم دادگاه تجدیدنظر نیز فرجام خواهی به عمل می آورد و پرونده پس از انجام تبادل لوایح به دیوان عالی کشور ارسال و به این شعبه ارجاع می گردد که به هنگام شور مشروح لایحه اعتراضیه فرجام خواه و لایحه جوابیه فرجام خوانده قرائت خواهد شد.

رأی شعبه دیوان عالی کشور

دادنامه فرجام خواسته مخدوش و غیرقابل ابرام است زیرا دادگاه با احراز تخلّف زوج نسبت به بندهای 7 و 9 از شرایط ضمن العقد درخواست زوجه را موجه دانسته و گواهی عدم امکان سازش به منظور اجرای صیغه طلاق صادر نموده است حال آنکه شرط راجع به اعتیاد (موضوع بند 7) در صورتی تحقق پیدا می کند که زوج به اعتیاد مضری که اساس زندگی خانوادگی را مختل نماید مبتلا گردد که در مانحن فیه دلیل کافی جهت اعتیاد مضر ارائه نگردیده است به ویژه اینکه زوج ادعای ترک اعتیاد داشته که به این ادعا رسیدگی نشده است و بند 9 راجع به محکومیت زوج به جرم مغایر با حیثیت خانوادگی زوجه هم حسب ادعای زوج، محکومیت مربوط به هشت سال قبل بوده و زوجه با گذشت از حق، بعد از محکومیت زوج با او زندگی مشترک داشته است که این امر نیز رسیدگی لازم نشده است و موضوع به وضوح مشخص نگردیده است بنابراین به جهات اشعاری در وضعیت حاضر رأی صادره قابلیت تأیید را ندارد و نقض می گردد و رسیدگی مجدد به همان شعبه صادرکننده رأی منقوض محول تا بررسی همه جوانب امر رأی مقتضی صادر فرمایند.
رئیس شعبه 23 دیوان عالی کشور ـ عضو معاون
انصاری ـ احمدی