تاریخ نظریه : 1398/09/11
شماره نظریه: 7/98/1352

استعلام:

خواهشمند است ارشاد فرمایند: زوج فاقد شغل و درآمد و یا تعهدات مالی او بیشتر از حقوق و درآمدش است با توجه به اینکه یکی از تکالیف مرد پرداخت نفقه همسرش موضوع ماده 1107 قانون مدنی است آیا در دو فرض مذکور زوج می‌تواند زوجه را به تمکین از خود دعوت کند آیا در موارد بالا زوجه می‌تواند با عذر خوف ضرر بدنی از تمکین استنکاف نماید./ع

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:

اولا، وفق ماده 1107 این قانون، نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن، ملاک تعهد زوج به پرداخت نفقه است و وضعیت زوج و میزان توانایی مالی وی ملاک عمل نمی‌باشد؛ لذا در فرض سؤال فقدان شغل یا درآمد ناکافی زوج و یا افزون بودن تعهدات مالی وی بر میزان حقوق و درآمدش، مانع استحقاق زوجه بر نفقه متعارف و متناسب با وضعیت وی با لحاظ ماده 1108 آن قانون نمی‌باشد. ثانیا، تشخیص این‌که تمکین زوجه از زوج متضمن خوف ضرر بدنی یا مالی یا شرافتی (موضوع ماده 1115 قانون مدنی) است، با توجه به رفتار زوج، وضع خانوادگی و موقعیت و شخصیت زوجه و دیگر اوضاع و احوال، بر عهده دادگاه رسیدگی‌کننده است./