قانون اساسنامه جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۳۶۷/۰۲/۰۸ با آخرین اصلاحات تا تاریخ ۱۳۹۴/۱۲/۱۶

ماده ۱ – جمعیت هلال احمرجمهوری اسلامی ایران (‌جمعیت سابق شیر و خورشید سرخ ایران) که در این اساسنامه جمعیت نامیده می‌شود‌ مؤسسه‌ای خیریه، غیرانتفاعی و دارای شخصیت حقوقی مستقل می‌باشد. جمعیت، به کلیه تعهدات و قراردادهای بین‌المللی مربوط به اهداف و‌وظایف جمعیت‌های هلال احمر و صلیب سرخ و نیز مقررات اتحادیه جمعیت‌های صلیب سرخ و هلال احمر که با قانون اساسی و سایر قوانین‌ جمهوری اسلامی ایران مغایرت نداشته باشد، پای‌بند بوده و در مسائل امدادی و بهداشتی درمانی برون‌مرزی و درون‌مرزی و تعهدات مربوطه در راستای سیاست‌های دولت جمهوری اسلامی ایران طبق اساسنامه عمل می‌کند. (اصلاحی مصوب ۱۳۸۲/۰۲/۲۴)

ماده ۲- اهداف جمعیت عبارت ‌اند از:
تلاش برای تسکین آلام بشری، تأمین احترام انسان‌ها و کوشش در جهت برقراری دوستی و تفاهم متقابل و صلح پایدار میان ملت‌ها و همچنین حمایت ‌از زندگی و سلامت انسان‌ها بدون در نظر گرفتن هیچ‌گونه تبعیض میان آن‌ها.

ماده ۳- وظایف جمعیت در سطح کشور و خارج از کشور بدین قرار است:

۱ – ارائه خدمات امدادی در هنگام بروز حوادث و سوانح طبیعی مثل زلزله و سیل و غیره در داخل و خارج از کشور.

۲ – ارائه کمک‌های اولیه در حوادث غیر مترقبه به وسیله امدادگران.

۳- برنامه‌ریزی و اقدام در جهت آمادگی مقابله با حوادث و سوانح و آموزش عمومی در این زمینه و تربیت کادر امدادی و نیروی انسانی مورد نیاز.

۴ – ارسال کمک و اعزام عوامل امدادی و درمانی به سایر کشورها در صورت لزوم.

۵ – کمک به امر توانبخشی و ارائه خدمات اجتماعی در جهت تسکین آلام آوارگان، پناهندگان، مرضی و معلولین و ایجاد حس تعاون و تفاهم و‌ دوستی و نیکوکاری بین مردم.

۶ – تلاش در جهت تسکین آلام بشری و کمک به امر سلامت جامعه و دفاع از ارزش‌های انسانی و کوشش در جهت برقراری دوستی و تفاهم‌ متقابل و صلح پایدار میان ملت‌ها.

۷- اداره امور جوانان جمعیت و توسعه مشارکت جوانان در تصمیم‌‌گیری‌‌ها و فعالیت‌های مربوط به آن‌ها و تربیت و آموزش جوانان مذکور به‌منظور ‌آماده ساختن آنان در انجام خدمات امدادی و عام‌المنفعه.

۸- کمک به تهیه دارو و وسایل و تجهیزات پزشکی مورد نیاز مراکز بهداشتی، درمانی و آموزشی کشور با موافقت وزارت بهداشت و با همکاری‌ هلال احمر و صلیب سرخ جهانی که عضو اتحادیه بین‌المللی صلیب سرخ و هلال احمر جهانی هستند.

‌تبصره ۱ – کمک‌های ارسالی جمعیت به سایر کشورها بصورت جنسی و یا نقدی و یا خدمات انسانی خواهد بود.

تبصره ۲- هزینه آن قسمت از خدمات و کمک‌های اولیه امدادی و یا سایر خدماتی که از طرف دولت در سطح کشور و کمک امدادی و درمانی و‌ بهداشتی خارج از کشور به‌عهده جمعیت محول می‌شود، توسط دولت به جمعیت پرداخت می‌گردد تا طبق مقررات و ضوابط خاص جمعیت به مصرف رسانیده شود.

تبصره ۳ – جمعیت مکلف است حتی‌الامکان نسبت به کمک‌های نقدی و جنسی که به آسیب‌دیدگان و نیازمندان خصوصاً در خارج از کشور انجام‌ می‌دهد دقت و نظارت کامل اعمال کند تا این کمک‌ها به افرادی که استحقاق آن را دارند برسد.

ماده ۴ – در زمان جنگ و در تصادمات و برخوردهای مسلحانه، جمعیت و عوامل امدادی آن طبق مقررات ملی و بین‌المللی و مصون از هر گونه ‌ممانعت و یا تعرض دستجات متخاصم، بی‌طرفانه به کمک مجروحین و آسیب‌دیدگان و پناهندگان و آوارگان و اسراء و جستجوی مفقودالاثرها ‌شتافته و به طرفین درگیر به‌نحو یکسان و بدون هیچ‌گونه تبعیضی کمک‌های انسانی خود را عرضه می‌‌نماید و طرفین متخاصم مکلف به احترام و‌همکاری با جمعیت و عوامل آن می‌باشند.

تبصره – علامت هلال احمر نشان اختصاصی جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران بوده و استفاده از این علامت به استثناء بهداری نیروهای ‌مسلح جمهوری اسلامی ایران بدون اجازه قبلی از جمعیت ممنوع می‌باشد. (الحاقی مصوب ۱۳۷۴/۱۲/۲۲)

ماده ۵ – کلیه وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و شرکت‌ها و مؤسسات دولتی بالاخص هواپیمائی و کشتیرانی و شرکت سهامی راه ‌آهن جمهوری اسلامی ‌ایران و گمرک ایران موظفند خصوصاً به هنگام بروز حوادث و یا در زمان جنگ در اجرای وظایف جمعیت همکاری و تشریک مساعی لازم را بنمایند.

ماده ۶ – هر کس از زن و مرد و کوچک و بزرگ بدون ملاحظات سیاسی، مذهبی، نژادی و با رعایت این اساسنامه و مطابق آیین‌نامه ‌عضویت جمعیت می‌تواند عضو جمعیت گردد.

‌ماده ۷ – اداره امور جمعیت رییس جمعیت صورت می‌گیرد که عزل و نصب نامبرده به پیشنهاد وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و حکم‌ ریاست جمهوری انجام خواهد شد.(اصلاحی مصوب ۱۳۸۲/۰۲/۲۴)

تبصره ۱ – کلیه اعضاء و داوطلبین فعال جمعیت در هر شهرستان عضو مجمع شهرستان محسوب شده و اعضای مجمع استان از نمایندگان معرفی شده مجامع شهرستان‌های تابعه و اعضای مجمع عمومی نیز از نمایندگان معرفی شده از مجامع استان‌ها تشکیل می شوند.

تبصره ۲ – حدنصاب تشکیل و رسمیت یافتن جلسه مجمع عمومی و مجامع استانی و شهرستانی در نوبت اول با حضور دو سوم اعضاء هر مجمع خواهد بود و درصورت عدم تأمین حدنصاب در نوبت اول، جلسه دوم که حداکثر پانزده روز بعد از نوبت اول خواهد بود با حضور هر تعداد از اعضاء رسمیت خواهد یافت.

تبصره ۳ – شورای عالی فعلی موظف است در اولین فرصت ممکن آیین‌نامه و دستورالعمل برگزاری انتخابات مجمع عمومی و مجامع استان و شهرستان را تدوین و تصویب نماید به نحوی که حداکثر ظرف مدت نه ماه پس از لازم الاجراء شدن این قانون، مجامع استان و شهرستان و ظرف مدت یک سال مجمع عمومی و سایر ارکان جمعیت مطابق این اصلاحیه تشکیل گردد.

تبصره ۴ – جمعیت هلال احمر در سراسر کشور دارای شخصیت حقوقی واحد است.

ماده ۸ – وظایف و اختیارات مجمع عمومی و مجامع استان و شهرستان عبارت است از : (اصلاحی مصوب ۱۳۸۲/۰۲/۲۴)

الف – وظایف و اختیارات مجمع عمومی:
۱ – تعیین و تصویب سیاست‌های کلان جمعیت.
۲ – تصویب مرامنامه و نظامنامه جمعیت در چارچوب اساسنامه و مقررات فدراسیون بین‌المللی صلیب سرخ و هلال احمر.
۳ – تصویب برنامه و بودجه و ترازنامه سالانه جمعیت.
۴ – تصویب آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های لازم درمورد شرح وظایف و اختیارات شورای عالی.
۵ – استماع گزارش بازرس یا بازرسان.
۶ – انتخاب هفت نفر از اعضای شورای عالی.
۷ – انتخاب بازرس یا بازرسان.

ب – وظایف و اختیارات مجامع استان و شهرستان:
۱ – تدوین برنامه‌های کلی استانی و شهرستانی در چارچوب مقررات و سیاست‌های کلان جمعیت.
۲ – پیشنهاد برنامه و بودجه سالانه جمعیت مربوط به سطوح بالاتر و تصویب ترازنامه سالانه جمعیت مربوطه.
۳ – استماع گزارش بازرس یا بازرسان.
۴ – انتخاب چهار نفر اعضای هیأت مدیره برای استان و شورای اجرائی برای شهرستان.
۵ – انتخاب بازرس یا بازرسان.

تبصره – شرایط اعضاء، چگونگی و شیوه دعوت و تشکیل مجامع استان و شهرستان و مجمع عمومی و برگزاری انتخابات براساس آیین‌نامه‌هائی خواهد بود که در دوره اول توسط شورای عالی فعلی و در دوره های بعد توسط مجمع عمومی تصویب می‌گردد.

‌ماده ۹ – وظایف و اختیارات رئیس جمعیت به قرار زیر است:

۱ – انتخاب و نصب یا عزل دبیر کل و خزانه‌دار کل و نظارت مستقیم و مستمر بر کار آنان.

۲ – تشکیل و اداره جلسات شورای عالی.

۳ – تمهید مقدمات تشکیل کنفرانس‌ های بین‌المللی و منطقه‌ای مربوط به جمعیت هلال احمر و صلیب سرخ بین‌المللی در ایران.

۴ – برقراری ارتباط با مقامات جمهوری اسلامی ایران.

۵ – نظارت مستقیم و مستمر بر امور بین‌المللی جمعیت.

۶ – دستور ارسال کمک‌ها و عوامل امدادی به سایر کشورها.

۷ – مراقبت بر حسن اجراء اساسنامه و نظارت بر اجرای مقررات بین‌المللی انسانی.

۸ – مراقبت بر حسن اجرای مصوبات شورای عالی و سایر مقررات ناظر بر کار جمعیت.

ماده ۱۰ – ترکیب و وظایف شورای عالی، هیأت مدیره استان و شورای اجرائی شهرستان : (اصلاحی مصوب ۱۳۸۲/۰۲/۲۴)

الف – اعضای شورای عالی عبارتند از:
۱- هفت نفر عضو منتخب مجمع عمومی به مدت چهار سال.
۲- چهار نفر از شخصیتهای برجسته و صاحب نظر کشور، مطلع و مسلط به امور امدادی ، بهداشتی، درمانی امور جوانان و حقوق بشردوستانه با معرفی رئیس جمهور به مدت چهار سال.
۳ – رییس جمعیت.
۴ – دبیرکل.
۵ – خزانه دار کل.
۶ – یک نفر از مدیران ارشد اجرایی جمعیت به انتخاب رییس جمعیت.
۷ – بازرسان « بدون حق رأی».
۸- نماینده ولی فقیه در جمعیت با اذن معظم له.

ب – وظایف و اختیارات شورای عالی :
۱ – تدوین سیاست‌های کلان و پیشنهاد آن به مجمع عمومی.
۲ – تنظیم برنامه و بودجه و ترازنامه سالانه جمعیت و ارائه آن به مجمع عمومی.
۳ – تدوین راهکارهای لازم جهت اجرای مصوبات مجمع عمومی.
۴ – تصویب آیین نامه های داخلی شورای عالی و آیین نامه های مالی، محاسباتی، معاملاتی و استخدامی و ضوابط ساختار تشکیلاتی و پست های سازمانی جمعیت.
۵ – معرفی دو نفر مدیر مدبر شایسته از افراد واجد شرایط به رییس جمهور جهت انتخاب یکی از آن‌ها به عنوان رییس جمعیت به مدت چهار سال.
۶ – بررسی و تصویب پیشنهادات رییس جمعیت.

تبصره- نماینده ولی فقیه در جمعیت بر نحوه مصرف اموال اهدائی و تبدیل هدایای مردمی درصورت لزوم اداره موقوفات و تعیین خط مشی و امور فرهنگی در جهت انطباق با موازین شرعی نظارت خواهد کرد. اختیارات مصرح در این اصلاحیه نافی وظایف و اختیارات مفوضه از سوی ولی فقیه نمی باشد. (اصلاحی مصوب ۱۳۸۸/۲/۳۰)

ج – ترکیب و وظایف هیأت مدیره استان عبارتند از :
۱ – چهار نفر منتخب مجمع استان به مدت چهار سال.
۲ – مدیرعامل.
۳ – خزانه دار.
۴ – یکی از معاونین جمعیت استان.
۵- مسؤول دفتر نمایندگی ولی فقیه در استان.
۶- بازرس یا بازرسان « بدون حق رأی».

د – وظایف و اختیارات هیأت مدیره استان عبارتند از :
۱ – تدوین برنامه‌های کلی استان و پیشنهاد آن به مجمع استان.
۲ – تنظیم برنامه و بودجه و ترازنامه سالیانه جمعیت استان و ارائه آن به مجمع استان.
۳ – تدوین راهکارهای لازم جهت اجرای مصوبات مجمع مربوطه.
۴ – معرفی دو نفر مدیر واجد شرایط به رییس جمعیت جهت انتخاب مدیرعامل.
۵ – تصویب پیشنهادات مدیرعامل در چارچوب وظایف.

هـ – اعضای شورای اجرایی شهرستان عبارتند از :
۱ – چهار نفر منتخب مجمع شهرستان به مدت چهار سال.
۲ – رییس شعبه
۳ – خزانه دار
۴ – معاون شعبه
۵ – بازرس یا بازرسان ( بدون حق رأی)

و – وظایف و اختیارات شورای اجرایی شهرستان عبارت است از :
۱ – تدوین برنامه‌های کلی شهرستان مربوطه و ارائه آن به مجمع شهرستان.
۲ – تنظیم برنامه و بودجه و ترازنامه سالیانه جمعیت مربوطه و ارائه آن به مجمع شهرستان.
۳ – تدوین راهکارهای لازم جهت اجرای مصوبات شهرستان.
۴ – معرفی دو نفر مدیر واجد شرایط به مدیرعامل استان جهت انتخاب مدیر شعبه.
۵ – تصویب پیشنهادهای رییس شعبه در چارچوب وظایف.

تبصره ۱- نماینده مقام معظم رهبری در صورتیکه توسط معظم له تعیین شده باشد در جمعیت بعنوان ناظر شرعی در جلسات این هیأت ‌شرکت خواهند نمود.

تبصره ۲ – وظایف و اختیارات شورای عالی را آئین‌نامه‌ای که توسط رییس جمعیت تهیه و به تصویب وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی‌می‌رسد، تعیین می‌کند.

ماده ۱۱ – اعضای شورای عالی در قبال تصمیماتی که در اجرای وظایف هیأت اتخاذ خواهند نمود دارای مسئولیت مشترک می‌باشند.

ماده ۱۲ – جلسات شورای عالی حداقل ماهی یکبار تشکیل می‌گردد. رئیس جمعیت می ‌تواند در شرایط اضطراری شخصاً بجای شورای عالی ‌اتخاذ تصمیم نموده و گزارش آنرا در اولین جلسه شورای عالی ارائه دهد. ترتیب اجرای این ماده را آیین‌نامه ‌های جمعیت مشخص خواهند نمود.

ماده ۱۳ – دبیر کل جمعیت سمت معاون کل رییس را در امور اداری و اجرایی به عهده داشته و موظف است گزارش اقدامات خود را به طور مستمر‌به رییس و شورای عالی تسلیم نماید. دبیر کل نزد مراجع قانونی و دولتی و محاکم و سازمان‌ها و ادارات و اشخاص حقیقی و حقوقی نمایندگی رسمی‌جمعیت را با حق توکیل غیر دارا می‌باشد.

ماده ۱۴- وظایف و اختیارات خزانه‌ دار کل:

۱ – بکار بردن مساعی لازم در وصول درآمدها و ارائه پیشنهاد در مورد ایجاد انواع درآمدهای جدید ضمن اشتراک مساعی با دبیر کل.

۲ – حفظ دارائیها و اموال و حقوق و منافع مالی جمعیت ضمن اشتراک مساعی با دبیر کل.

۳- نظارت مالی بر تنظیم و اجرای بودجه و مصرف هزینه ‌ها.

۴ – تنظیم ترازنامه و تفریغ بودجه.

۵ – همکاری مشترک با دبیر کل جهت تخصیص اعتبار.

۶- افتتاح حساب در بانکها و برداشتن از آن و نیز مسدود کردن حسابها و صدور چکها و سفته‌ ها و اوراق بهادار و قبوض و انعقاد قراردادهای ‌مالی (متفقاً با امضاء خزانه ‌دار کل و دبیرکل بعمل می ‌آید.)

۷ – ایجاد هماهنگی در امور مالی جمعیت.

تبصره ۱- معرفی امضاهای مجاز کلیه شعب جمعیت به بانکها از طریق دبیرکل و خزانه‌ دار کل بطور مشترک بعمل می‌ آید.

تبصره ۲ – در مواردی که خزانه‌ دار کل هزینه کردن وجوهی را خلاف مقررات بداند، باید مراتب را کتباً به دبیرکل گزارش نماید و چنانچه توافق ‌حاصل نشد، خزانه‌ دار کل پس از گزارش کتبی امر به رئیس جمعیت و بازرسان و اخذ دستور کتبی از رئیس جمعیت نسبت به امضاء اسناد اقدام‌ می‌ نماید و موظف است گزارش امر را برای وزیر امور اقتصادی و دارائی و دیوان محاسبات کشور ارسال نماید.

‌ماده ۱۵ – وظایف و اختیارات بازرسان به قرار زیر است:

۱ – بازرسی و نظارت مستمر بر اجراء و انطباق نحوه اداره امور جمعیت با اساسنامه و آیین‌نامه ‌ها و مقررات داخلی و بین‌المللی جمعیت بالاخص‌ در مواقع امداد و مدد کاری اجتماعی.

۲ – رسیدگی به کلیه حسابها و دفاتر و اوراق و اسناد و مدارک مالی و درآمدها و دارائیهای نقدی و جنسی و اوراق بهادار، در صورت لزوم با ‌استفاده از خدمات کارشناسان و مؤسسات رسمی حسابرسی.

۳- اعلام کتبی تخلفات در نحوه اداره امور جمعیت و تجاوز از حدود اساسنامه و آیین‌نامه‌ها و مقررات به رییس جمعیت و شورای عالی.

۴ – بررسی و اظهار نظر در خصوص گزارش‌های سالانه شورای عالی ترازنامه و تفریغ بودجه سال پیش، صورت دارایی و همچنین درباره صحت‌مطالب و اطلاعاتی که توسط شورای عالی در اختیار رییس جمعیت گذاشته می‌شود.

۵ – تهیه گزارش جامعی راجع به وضع جمعیت با توجه به بند فوق و تسلیم آن به رئیس جمعیت.

ماده ۱۶ – جمعیت می‌تواند بر اساس نیاز و شرایط منطقه‌ای شعبی در مراکز استان و یا در مرکز بعضی از شهرستان‌ها و بخش ها و یا نمایندگی‌هایی در سایر مراکز‌تأسیس نماید. جمعیت استان دارای هیأت مدیره‌ای مرکب از مدیر عامل، رئیس و خزانه‌دار و شعب دارای رئیس شعبه و نمایندگی دارای مسوول دفتر خواهد بود که‌حدود وظایف و اختیارات آن‌ها را شورای عالی مشخص خواهد نمود.شعب جمعیت توسط یک هیأت مدیره متشکل از رییس، خزانه‌دار و مدیر عامل اداره می‌شود و نحوه اداره آن‌ها مطابق آیین‌نامه خاصی‌می‌باشد که با پیشنهاد شورای عالی به تصویب وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی خواهد رسید. (الحاقی مصوب ۱۳۷۴/۱۲/۲۲)

تبصره – مدیران عامل و سرپرستان شعب استان‌ها و شهرستان‌ها باید افرادی مؤمن و ملتزم به اسلام و قانون اساسی بوده و قبل از انقلاب اسلامی ‌از عوامل حزب منحله رستاخیز نباشند.

‌ماده ۱۷ – منابع مالی جمعیت علاوه بر آنچه که قانون در گذشته مشخص نموده است عبارتست از:

۱ – چهل و دو درصد از درآمد حاصل از حق‌الثبت اسناد رسمی.

۲ – پنجاه و پنج درصد از محل درآمد یک درصد کار مزد ثبت سفارشات.

۳- یک ریال از هر مراسله سفارشی و بیمه اعم از داخله و خارجه و مبلغ دو ریال از هر امانت پستی اعم از داخله و خارجه و مبلغ دو ریال و نیم‌ از هر تلگراف اعم از داخله و خارجه که بوسیله الصاق تمبر خیریه از فرستندگان دریافت میشود.

۴- اعانات، عواید و اموالی که در اجرای تصمیمات و مصوبات مراجع و سازمان‌های دولتی و شهری اختصاص به جمعیت داده میشود و‌ همچنین اعانات مردمی و کمکهای خارجی.

۵- کمکهای دولت بمنظور تأمین منابع مالی کافی و تقویت و تحکیم نیروی جمعیت که باید همه ‌ساله ردیف اعتباری بعنوان اعانه در بودجه‌ کل کشور منظور گردد.

۶ – معادل یک درصد قیمت هر بلیط هواپیما و کشتی که از هر مسافر باید اخذ و به حساب جمعیت واریز گردد.

تبصره – کمکهای دولت که همه ‌ساله در ردیف اعتباری به عنوان اعانه در بودجه کل کشور منظور میگردد، طبق این اساسنامه و مقررات و ضوابط‌ خاص جمعیت بمصرف میرسد. دولت موظف است علاوه بر مبلغ فوق در شوون مختلف بذل مساعدت و همکاری لازم را با جمعیت بنماید.

ماده ۱۸- دولت موظف است کلیه وجوهی را که بموجب قانون تحت عنوان جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران وصول می‌ نماید، به ‌خزانه واریز و معادل آن را در بودجه سال آینده به حساب جمعیت منظور دارد.

‌ماده ۱۹ – کلیه اموال و داراییها و اعتبارات جمعیت که از طریق عقود ناقله شرعی از قبیل وقف، صلح، هبه و امثال آن سابقاً و از این به بعد به‌تملک جمعیت در آمده و یا بوسیله جمعیت ایجاد و احداث شده است، کماکان در مالکیت جمعیت باقی مانده و کلیه مقررات و قوانینی که موجب‌ تضییع حقوق شرعیه جمعیت شده باشد، لغو و بلا اثر خواهد بود.

تبصره۱- با حفظ مالکیت جمعیت، اداره مؤسسات بهداشتی درمانی و آموزش پزشکی کماکان به عهده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی‌خواهد بود.

تبصره ۲ – کلیه ارگان‌ها، نهادها سازمان‌های دولتی، نیروهای نظامی و انتظامی موظفند ظرف مدت یکسال از تصویب این قانون نسبت به تخلیه ‌ساختمانها، املاک و مستغلات جمعیت و تحویل آن اقدام نمایند. در غیر اینصورت تصرف غیر قانونی محسوب گردیده و دادگاهها خارج از نوبت‌ نسبت به صدور حکم تخلیه مبادرت خواهند نمود. (الحاقی مصوب ۱۳۷۴/۱۲/۲۲)

ماده ۲۰ – جمعیت و مؤسسات وابسته به آن و شرکت‌هایی که حداقل نود و نه درصد (۹۹%) سهام آن‌ها متعلق به جمعیت باشد و درآمدهای آن در ‌راستای اهداف و وظایف جمعیت به مصرف برسد از پرداخت مالیات، عوارض، حقوق گمرکی، سود بازرگانی، حق‌الثبت و هرگونه عوارض دیگر در‌مورد اموال، املاک، مستغلات، وسائط نقلیه، کالاها و خودروهای اهدایی و کلیه خریدهای خارجی و واردات تجهیزات ضروری و حیاتی امداد و‌نجات معاف می‌باشد. جمعیت از پرداخت کلیه هزینه‌های دادرسی در تمام مراحل رسیدگی معاف است. (اصلاحی ۱۳۷۹/۰۲/۲۸)

ماده ۲۱ – برای مقابله با پیش ‌آمدها و حوادث و تأمین نیازمندیهای آتی جمعیت همه ‌ساله مبلغی معادل ۵ ٪ کل بودجه سالیانه جمعیت بعنوان ‌ذخیره احتیاط بحساب اندوخته جمعیت منظور میشود.

ماده ۲۲ – خدمت در جمعیت افتخاری است. مگر در مورد پستهایی که بنا به دلایل اداری و تشکیلاتی و یا بموجب قوانین و مقررات کادر ثابت‌ و حقوق ‌بگیر لازم داشته باشد.

تبصره – جمعیت موظف است ظرف ۵ سال نیروهای زائد خود را بازخرید یا بازنشسته نموده و حتی‌المقدور از افراد داوطلب خدمت افتخاری بصورت تمام وقت یا نیمه وقت استفاده نماید.

تبصره ۲- حضور کارکنان دستگاه‌های اجرائی که با فراخوان جمعیت هلال احمر و موافقت دستگاه مربوطه در حوادث ملی، منطقه ای و استانی در امر امدادرسانی و مقابله با بلایا و حوادث طبیعی غیرمترقبه به عنوان امدادگر و داوطلب فعال شرکت می کنند، مأموریت اداری بدون دریافت حق مأموریت تلقی می‌شود. پرداخت هرگونه وجهی تحت هر عنوان به امدادگران و داوطلبانی که با اختیار خود و با تکمیل فرم خدمت داوطلبانه با جمعیت همکاری می نمایند، مشمول قوانین کار و تأمین اجتماعی نمی باشد و دعاوی آنان در هیأتهای حل اختلاف کارگر و کارفرما و دیوان عدالت اداری قابل طرح نیست. آیین نامه اجرائی این تبصره ظرف مدت سه ماه از تاریخ لازم الاجراء شدن این قانون توسط جمعیت هلال احمر تهیه می‌شود و به تصویب هیأت وزیران می رسد.  (اصلاحی مصوب ۱۳۹۴/۱۲/۱۶)

(آیین‌نامه اجرایی تبصره (۲) الحاقی ماده (۲۲) را اینجا بخوانید.)

ماده ۲۳ – امور استخدامی کارکنان اداری ثابت و حقوق‌بگیر جمعیت تابع قوانین و مقررات استخدام کشوری است و مشاغل کارگری مشمول‌قانون کار خواهد بود. از نظر بیمه، کارکنان جمعیت تابع قانون تأمین اجتماعی و مشمول ماده ۱۱۴ این قانون می‌باشند. (اصلاحی مصوب ۱۳۷۴/۱۲/۲۲)

‌تبصره ۱ – ضوابط سنی و مدت خدمت برای احتساب مستمری بازنشستگی کارکنان جمعیت قبل از موعد مقرر تابع ضوابط و مقررات قانون‌استخدام کشوری و تغییرات و اصلاحات بعدی آن خواهد بود.
‌حقوق بازنشستگی این افراد طبق تبصره ذیل ماده ۷۷ قانون تأمین اجتماعی تعیین و به وسیله سازمان تأمین اجتماعی بر قرار و پرداخت می‌گردد.

تبصره ۲ – با توجه به شرایط جمعیت و تعدیل نیروی انسانی و استفاده از نیروهای داوطلب، افرادی که به استناد تبصره ماده (۲۲) اساسنامه بازنشسته‌ می‌شوند نیاز به درخواست بازنشستگی نداشته و در صورت داشتن حداقل ۲۵ سال سابقه پرداخت حق بیمه با احتساب مدت خدمت وظیفه بدون‌ شرایط سنی با سنوات خدمت بازنشستگی انجام خواهد شد. (الحاقی مصوب ۱۳۷۴/۱۲/۲۲)

تبصره ۳ – نقل و انتقال کارکنان رسمی جمعیت به وزارتخانه‌ها و سایر سازمان‌ها و شرکت‌ها و موسسات دولتی و وابسته به دولت و بالعکس با‌احتساب سوابق خدمتی بلامانع است. (الحاقی مصوب ۱۳۷۴/۱۲/۲۲)

ماده ۲۴ – جمعیت در رسیدگی به تخلفات اداری کارکنان ثابت و حقوق ‌بگیر مشمول قوانین و مقررات دولتی است.

ماده ۲۵ – نحوه رسیدگی به اختلافات احتمالی فی‌مابین کارکنان و جمعیت را آیین‌نامه استخدامی جمعیت پیش‌ بینی خواهد نمود. بهرحال ‌موضوع، از شمول قانون کار خارج است.

ماده ۲۶ – شکایت از تصمیمات و اقدامات جمعیت مشمول قانون و مقررات دیوان عدالت اداری است.

قانون فوق مشتمل بر بیست و شش ماده و سیزده تبصره در جلسه علنی روز پنجشنبه هشتم اردیبهشت ماه یک‌هزار و سیصد و شصت و هفت مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۲۹ /۲ /۱۳۶۷ به تأیید شورای نگهبان رسیده است.

‌رئیس مجلس شورای اسلامی – اکبر هاشمی