عنوان: نحوه عمل دادگاه در خصوص شرط تنصیف دارایی، نحله و اجرت‌المثل

پیام: در صورت پذیرش شرط تنصیف اموال توسط زوج در سند نکاحیه،تعیین نحله و اجرت المثل ایام زوجیت منتفی است.

شماره دادنامه قطعی :
۹۲۰۹۹۷۰۹۰۶۱۰۰۴۶۴
تاریخ دادنامه قطعی :
۱۳۹۲/۰۵/۲۱
گروه رأی:
حقوقی

خلاصه جریان پرونده

آقای ق.ر. فرزند ع. متولد ۱۳۴۹ اهل و ساکن روستای… دادخواستی به خواسته ی صدور گواهی عدم امکان سازش به طرفیت خانم ق.ب. به پیوست سند نکاحیه تنظیمی در دفتر ازدواج شماره ۴۶ حوزه ثبت خدابنده تقدیم دادگستری شهرستان خدابنده و اظهار داشته که در تاریخ ۲۰/۵/۶۷ با خوانده ازدواج دائم کرده که ثمره آن نیز دو فرزند دختر مشترک است که به دلیل عدم تمکین زوجه و عدم تفاهم ادامه زندگی غیرممکن شده و حاضرم کلیه حقوق زوجه را پرداخته تا حکم و گواهی عدم امکان سازش صادر گردد.
پرونده به شعبه اول دادگاه عمومی ارجاع و با تعیین وقت و ابلاغ به طرفین جلسه دادرسی در تاریخ ۱۴/۵/۹۱ با حضور متداعیین تشکیل و خواهان اظهار داشته که فرزندان مشترک دخترند که هر دو ازدواج کرده اند در طول زندگی اختلافات ادامه داشته و استمرار یافته و چندین پرونده تشکیل شده، خوانده نیز اظهار کرده که زحمات زیادی در زندگی کشیده ولی از سه ماه پیش اختلاف ما بالا گرفته من کلیه حقوقم را می خواهم جایی ندارم، طلاق بگیرم کجا بروم، برادر نداریم، هفت خواهر هستیم اموالی از پدرم به ارث رسیده بوده هزینه کردم، شوهرم پنجاه هکتار زمین دارد، پس انداز دارد و یک باب ساختمان، عرض دیگری ندارم، دادگاه قـرار ارجاع به داور صادر خانم خوانده م.ب. و خواهان م.ح. را به عنوان داوران خویش تعرفه کرده اند، مطالب مسطوره در نظریه آنان تکرار مطالب زوجین است بدون این که موفق به صلح و سازش شوند دادگاه با تجدید وقت سعی در ایجاد صلح سازش داشته ولی مطالب زوجین تکرار مطالب مطروحه است، خوانده برای تست حمل به پزشکی قانونی معرفی شده که نتیجه آن منفی اعلام شده دادگاه با اعلام ختم رسیدگی و صدور گواهی عدم امکان سازش زوج را مکلف کرده مهریه را به نرخ شاخص بانک مرکزی، بیست ملیون تومان از باب نحله و یک چهارم اموال تحصیل شده پس از ازدواج، استرداد جهیزیه طلاق را ثبت نماید، از این دادنامه پس از ابلاغ، در تاریخ ۷/۱۰/۹۱ فرجام خواهی شده فرجام خواه بدون این که دلایلی ارایه کند مدعی شده دادگاه اموال موروثی برده شده به منزل زوج را لحاظ نکرده، فرجام خوانده نیز در لایحه دفاعیه مدعی شده که ملک موروثی زوجه سه هکتار زمین دیم است که خودش اجاره داده و مال الاجاره را دریافت می دارد، منزل مسکونی من هم موروثی است و از پدرم به ارث رسیده و از مستثنیات دین است من از کجا می توانم نحله تعیین شده را بپردازم لوایح حین الشور قرائت می شود.

رأی شعبه دیوان عالی کشور

نظر به این که تصویر سند نکاحیه پیوست حاکی است که فرجام خوانده شرط تنصیف اموال را پذیرفته و ذیل شرط مذکور را تسجیل کرده است، با این فرض تعیین نحله و یا اجرت المثل فاقد توجیه و مستند قانونی است لذا فرجام خواهی وارد تشخیص و با نقض دادنامه به استناد بند ۵ ماده ۳۷۱ قانون آیین دادرسی مدنی پرونده به شعبه منشئی دادنامه منقوضه اعاده می شود که بدواً با ارجاع پرونده به مشاوره و مددکاری در رابطه با ادعای فرجام خوانده مبنی بر عدم تمکین زوجه بررسی شود که زوجه تمکین خاص دارد یا خیر و با تحقیق محلی بررسی شود که زوجه تمکین عام دارد؟ در صورت احراز وجود تمکین و عدم توجه تقصیر به مشارالیها از وی خواسته شود اسناد و مستندات اموال تحصیل شده پس از ازدوج را ارایه نماید و در صورت ضرورت کارشناسی با انتخاب کارشناس اموال و املاک بررسی و سپس به مقتضای مطالب محصله اتخاذ تصمیم گردد.
مستشاران شعبه ۱ دیوان عالی کشور
حیدری قاسمی ـ علیزاده