عنوان: دادگاه صالح رسیدگی به دعوی خانوادگی زوجینی که با هم زندگی نمی کنند
پیام: در مورد دعوی خانوادگی بین زوجین، صرفاً محل اقامت زوجه (خوانده) بدون توجه به محل اقامت زوج (خواهان) از حیث صلاحیت دادگاه ملاک قانونی تعیین دادگاه صالح است.
مستندات: ماده 1005 قانون مدنی – ماده 7 قانون حمایت خانواده – ماده 11 قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی
شماره دادنامه قطعی :
9109970906801673
تاریخ دادنامه قطعی :
1391/11/11
گروه رأی:
حقوقی
خلاصه جریان پرونده
آقای ع.م. به طرفیت خانم س.د. دادخواستی به خواسته الزام خوانده به تمکین تقدیم و آدرس محل اقامت خود را در حوزه قضایی ش و خوانده را در حوزه قضایی ک اعلام نموده است. دادخواست مطروحه در شعبه 26 دادگاه خانواده ک ثبت و دادگاه در وقت فوق العاده به موجب رأی شماره 1291 – 23/6/91 با اعلام اینکه مطابق ماده 11 قانون آیین دادرسی مدنی ملاک تعیین دادگاه صالح اقامتگاه خوانده می باشد و خوانده دعوی زوجه بوده و مطابق ماده 1005 قانون مدنی اقامتگاه زوجه تابع اقامتگاه زوج می باشد و اگر زوجه بدون اجازه دادگاه و یا بدون اجازه شوهر در محل دیگری سکونت گزیند باز هم اقامتگاه زوجه تابع اقامتگاه زوج خواهد بود و ابلاغ اخطاریه زوجه به لحاظ سکونت ایشان در ک مطابق تبصره 2 ماده 68 قانون آیین دادرسی مدنی صورت می گیرد و مشکلی نخواهد داشت و زوج مقیم ش بوده و زوجه به لحاظ اختلاف موقتاً در منزل پدری اش سکونت گزیده است و چون بدون اجازه دادگاه و شوهر بوده است لذا اقامتگاه وی ش خواهد بود لذا دادگاه مستنداً به مواد 11 و 26 و 27 قانون آیین دادرسی مدنی و ماده 1005 قانون مدنی قرار عدم صلاحیت خود را به اعتبار و شایستگی محاکم شهرستان ش صادر نموده و پس از وصول پرونده به دادگستری ش و ثبت آن در شعبه هفتم دادگاه خانواده شعبه مرجوع الیه در وقت فوق العاده به موجب رأی بدون شماره مورخ 15/7/91 با استدلال اینکه اولاً: شخص زوج که خواهان پرونده است صراحتاً اقامتگاه زوجه را در ک اعلام نموده یعنی اقامتگاه زوجه در اقامتگاه وی نمی باشد ثانیاً: ماده 1005 قانون مدنی زمانی کاربرد دارد که که اصحاب دعوی زوجین نباشند چرا که درصورتی که زوجین اصحاب دعوی باشند با وصف ابلاغ اولاً: مخالفت داشته و با توجه به اینکه در واقع زوجه در محل سکونت ندارد، در اجرای ماده 83 قانون آیین دادرسی مدنی ابلاغ اعتبار ندارد از طرفی در اجرای تبصره 2 ماده 68 قانون گذار این فرض را پذیرفته است که زوجه امکان دارد با زوج در یک محل سکونت نداشته باشد ثالثاً: صرف نظر از اینکه در صورت ابلاغ اعلام وقت جلسه دادرسی به زوجه خوانده، از سوی زوج خواهان در حد غیرممکن است دعاوی امثال تمکین نیز با این وصف وجاهت مطرح شدن نخواهد داشت چرا که وقتی که زوجین در یک محل زندگی می کنند و سکونت دارند در اجرای ماده 1102 قانون مدنی هر یک از زوجین به تکلیف خود عمل می نمایند مگر خلاف آن ثابت شود و تمکین از مصادیقی است که اثبات خلاف آن با وصف سکونت زوجین در یک محل غیرممکن بوده چرا که تمکین منظور تمکین خاص است و امکان ارائه دلیل در این خصوص غیر ممکن است بنابراین دادگاه خود را صالح به رسیدگی ندانسته و مستنداً به مواد مرقوم و مواد 11 و 26 و 27 قانون آیین دادرسی مدنی قرار عدم صلاحیت خود را به صلاحیت محاکم خانواده شهرستان ک ترجیحاً شعبه 26 صادر و سپس پرونده را جهت حل اختلاف به مرجع تجدیدنظر استان تهران ارسال نموده و شعبه 11 دادگاه تجدیدنظر استان تهران به موجب تصمیم شماره 1445 – 8/8/91 با اعلام اینکه رسیدگی به اختلاف بین دو دادگاه از دو استان (البرز و تهران) حسب تبصره ماده 27 قانون آیین دادرسی مدنی در صلاحیت دیوان عالی کشور بوده لذا پرونده را به دیوان عالی کشور ارسال و پس از وصول جهت حل اختلاف به این شعبه ارجاع گردیده است.